Karpuzun faydaları nelerdir?
Yaz sıcağında en lezzetli serinleme yollarından biri olan karpuzun birçok hastalığın deva olduğu ve iyi bir besin olduğu kesin.
100 gr karpuzda 7 mg C vitamini vardır. Bu da yetişkin bir insanın C vitamini ihtiyacının yaklaşık % 15’ ini karşılar. C vitamini vücudun bağışıklık sistemini ayakta tutar, diş etlerinin sağlıklı olmasını sağlar, kolesterol metabolizmasında rol alır. En büyük özeliği ise vücudumuza giren kanserojen maddeleri etkisiz hale getirir.
İçerdiği yüksek potasyum vücudun asit- baz dengesini sağlar. Kan basıncını düzenlenmesine yardımcı olur. Potasyum miktarının yeterli seviyede olması sinirlerin uyarımı ve kas dokusunun çalışmasında önemli bir yeri vardır. 100 gr karpuzda 320 mg potasyum vardır.
Yine Karpuz A vitamini açısından iyi bir kaynaktır.100 gr karpuzdan A vitamini ihtiyacımızın % 8 kadarını karşılarız. A vitamini enfeksiyonlara karşı koruyucu, cildin yapısı ve canlılığı için gereklidir. Göz sağlığı için gereklidir. Aynı zamanda C vitamini gibi A vitamini de kansere yakalanma riskini azaltan vitaminlerdendir. Yeterli seviyede alınan A vitamini solunum- yemek borusu, idrar yolları, mide, prostat, akciğer ve kalınbağırsak, rectum kanserlerine yakalanma riskini azaltır.
- Dehidrasyonu önler Uluslararası bir araştırma, karpuzun %92 oranında sudan oluştuğunu ve bunun hem vücut ısısın hem de kan basıncının azaltılmasında etkili olduğunu ortaya koymuştur. Aynı zamanda sıcak yaz aylarında vücudunuzu nemlendirmeye yardımcı olur. Karpuzlardaki yüksek su miktarı, sıcak yaz günlerinde vücudunuzu daha da soğutan ter formunda aşırı sıvı salınımını da uyarır.
- Kan basıncını düzenler Karpuz suyunun hipertansiyonu olan obez kişilerde kan basıncını düşürücü önemli bir rol oynadığını bildirilmiştir. Ayrıca, karpuzlarda mevcut olan potasyum ve magnezyum miktarı kan basıncını düşürmede önemli bir rol oynar.
- Ayrıca karpuzun, bol miktarda C vitamini ve antioksidan özelliği ile çeşitli kanser türlerine karşı etkili olan beta-karoten içerdiğini belirten uzmanlara göre, içerdiği yüksek potasyumun da kalp fonksiyonlarının ve kan basıncının düzenlenmesine yardımcı oluyor.
- Uzmanlar, aynı zamanda iyi bir lif kaynağı olduğundan bağırsak hareketlerini düzenleyen ve Bağırsak Kanserini önlemede rol oynayan karpuzun çekirdeklerinin de, içinde bulunan cucurbocitrin adlı Madde ile kan basıncını düşürmeye ve böbrek fonksiyonlarının düzenlenmesine yardımcı olduğunu kaydetti.
Ödemi azaltıyor
Karpuz, su oranı çok yüksek bir meyve olduğundan diüretik özelliği bulunuyor yani sık sık idrara çıkarıyor. Bu nedenle ödem problemi yaşayanlar için yaz aylarında ilaç gibi bir besin. Suyun yanı sıra lif içeriği sayesinde de kabızlığı önlemeye yardımcı olan karpuz, sağlıklı bir sindirim sistemi için düzenliliği destekliyor.
Saç ve cilt sağlığını koruyor
Karpuz içerdiği A ve C vitaminleri sayesinde saçlarımız ve cildimiz için de mükemmel bir besin. Yüksek su oranı ve saçları nemlendiren sebum üretiminde gerekli A vitamini içeriği sayesinde cildi daha canlı ve güzel gösteriyor. C vitamini de cildi sağlıklı, esnek ve güçlü kılan bir protein olan kolajen yapımına yardımcı oluyor; cilt hücrelerini oluşturmasının yanında hücreleri onarıyor.
- Vücudun sıvı ihtiyacını karşılıyor Karpuzun bileşiminin yüzde 92’si sudan oluşuyor. Aynı zamanda elektrolit içeriği sayesinde vücudumuzdaki su kaybını önlemek için tüketebileceğimiz en sağlıklı ara öğünlerden biri olarak nitelendiriliyor.
- Karpuz, gözlere dosttur! Göz sağlığımızı korumak için kesinlikle A vitamini bakımından zengin beslenmeliyiz. İşte bu yüzden de A vitamini oranı yüksek olan karpuzdan her gün bir porsiyon yiyerek gözlerimizin dinlenmesi, görme yetimizin artmasına yardımcı olabiliriz. Gözlerdeki retina pigmentinin üremesine ve yaşlılığa bağlı görme kayıplarını önlemeye yardımcı olan karpuz, Beta-karoten bakımından da zengin olduğu için gece körlüğünü önlemekte de faydalıdır. Ayrıca içeriğindeki likopen sayesinde karpuz, katarakt oluşumu riskini de azaltır.
- Karpuz, bağışıklık sistemini güçlendirir! Yaz, kış bulaşıcı hastalıklara yakalanmamak, sık sık rahatsızlanmamak için vitaminler, mineraller bakımından zengin beslenmeli, sebze ve meyveleri beslenme sepetimizden eksik etmemeliyiz. Özellikle de bu meyveleri mevsiminde tüketerek alabileceğimiz faydaları ikiye katlayabiliyoruz. İşte şimdi de karpuz mevsimi olduğuna göre A ve C vitaminlerine, potasyuma, kalsiyuma doyalım ve bağışıklık sistemimizi güçlendirelim. C vitamininin hücre sağlığını koruyucu, bağ dokusunu destekleyici özelliği de direkt olarak daha sağlıklı bir bağışıklık sistemine eş değerdir.
- Karpuz Vücuttaki Yağı Azaltır: Karpuz sitrülin üreten yağ hücrelerindeki yağ birikimini azaltmayı sağlar. Sitrülin, böbrek yardımıyla arjinine dönüşen bir amino asittir. Karpuz, yağ yakıcı özelliği ile bünyede bulunan fazla yağı yakar ve kilo vermeyi sağlar. Ayrıca bu işlem ile birlikte böbreklerin aşırı çalışarak yorulmasını da engeller.
- Karpuz Antienflamatuar ve Antioksidan Desteği Sağlar:
Karpuz flavonoidler, karotenoidler ve triterpenoidler gibi fenolik bileşikler bakımından zengindir. Karpuz, karotenoid likopen inflamasyonunu azaltır ve serbest radikallerin nötralize edilmesini sağlar. Antioksidan özelliği ile bünyede bulunan birçok parazit ve serbest radikalleri kolay bir şekilde dışarı atar.
- Kemiklerinizi güçlendirir Likopen bakımından zengin gıdaların bir başka yararı, diğer sağlık sorunlarının yanı sıra, kemik sorunlarına yol açabilecek oksidatif stresi azaltarak kemik sağlığını iyileştirmeleridir. Son çalışmalar, likopenin, özellikle menopoz sonrası kadınlarda, osteoporozun önlenmesi ve yönetimi için alternatif bir doğal tedavi sağlayabileceğini göstermiştir.
- Astım önlemeAstımın gelişimindeki risk yüksek miktarda belirli besinleri tüketen kişilerde daha düşüktür. Bu besinlerden biri, karpuz gibi birçok meyve ve sebzede bulunan C vitaminidir.
Kansere karşı savaşıyor
Kırmızı renginden de anlaşıldığı gibi karpuz antioksidanlardan zengin bir meyve. İçerdiği likopen isimli antioksidan kanser hücrelerini bloke ediyor ve vücudun savunma sistemi olan bağışıklık sistemini güçlendiriyor. Yine içerdiği yüksek C vitamini sayesinde vücutta kanser oluşumunu sağlayan serbest radikallerin oluşumunu engelliyor. Yapılan bilimsel çalışmalar karpuzun özellikle prostat kanserine karşı koruyuculuğunu ortaya koyuyor.
Kalp sağlığını koruyor
Beslenme ve Diyet Uzmanı Yeşim Özcan “Karpuz çekirdekleri de içinde bulunan “Cucurbocitrin” adlı madde ile kan basıncını düşürmeye ve böbrek fonksiyonlarının düzenlenmesine yardımcı oluyor. Tekli ve çoklu yağ asitlerinden zengin olan karpuz, kandaki kötü kolesterolü düşürerek kalp sağlığını da koruyor. Her gün 1 avuç karpuz çekirdeği yeterli olacaktır. Çiğnemek veya doğrudan yutmak fark etmeyecektir. Çiğ olarak tadını sevmeyenler fırında kavurarak da tüketebilir” diyor.
- Karpuz, yüksek tansiyonu önler! Karpuzla ilgili yapılan araştırmalar, özellikle kilolu kişilerde sıklıkla karşılaşılan yüksek tansiyon hastalığının karpuz sayesinde azaltılabileceğini gösteriyor. Bu bakımdan düzenli olarak karpuz ya da karpuz suyu tüketen kişilerin hipertansiyonu önlemeleri bir dereceye kadar mümkün olabilir.
- Karpuz, kardiyovasküler sistem sağlığını ve kasları korur!
Kas, kemik, kalp ve damar sağlığımız için çok değerli olan “lipoken” adlı madde karpuzun içinde bolca var. Kırmızı meyvelere rengini veren, domatesi ve karpuzu bu kadar değerli yapan likopen, başta prostat kanseri olmak üzere tüm kanser türlerine yakalanma riskini, kemik erimesi, kas kaybı gibi sağlık sorunları riskini önemli ölçüde azaltır. Düzenli olarak karpuz tüketimi sayesinde, yeterli likopen alabilen kişilerin kan basıncı dengeli olur, kalp ve damar sağlığı desteklenir, kemikleri de güçlenir. Zaten kalsiyum ve potasyum açısından zengin olan karpuzun kas ve iskelet sisteminin sağlığını korumaya yardımcı olduğu bilinmekte.
- Kas Ağrılarını ve Uykusuzluğu Giderir: Karpuzun diğer bir faydası da uykusuzluk ve kas ağrılarını gidermesidir. Bu özelliğinden dolayı karpuzun ayrıca sinir sistemi üzerinde olumlu etkisi olduğunu söylemek yanlış olmaz.
- Karpuz Cilt Sağlığını Korur: Karpuz cilt ve saç sağlığı için önemli besinler içermektedir. Cildin sağlıklı ve nemli kalmasını sağlayan, saçların kırılmasını engelleyen A vitamini karpuzda bol miktarda vardır.
- Kas ağrısı Karpuz ve karpuz suyunun, atletlerde egzersiz sonrası kas ağrısını azalttığı ve iyileşme süresini hızlandırdığını göstermiştir. Bunun karpuzda bulunan amino asit L-sitrülinin nedeniyle olduğuna inanılıyor.
- Uykuyu düzenliyor
Karpuz, yüksek magnezyum içeriği ile kaliteli uyumaya yardımcı oluyor. Uyku bozukluklarını ve uykusuzluk oluşumunu azaltıyor.
Hafızayı güçlendiriyor
Hücre zarlarının yapısının korunmasında, sinir iletiminin sağlanmasında görev alan yağ asitlerinden zengin karpuz çekirdeği, bu etkileri sayesinde öğrenmeyi kolaylaştırarak, hafızayı güçlendiriyor. Ayrıca yağ emilimine yardımcı oluyor, kronik inflamasyonu azaltıyor.
- Saçları güçlendiriyorA ve C vitaminleri saçlar üzerinde de önemli etkiye sahipler. C vitamini kollajenin vücudumuzda yapılanmasına yardımcı olarak saçları güçlendiriyor. A vitamini de antioksidan özelliğiyle saç sağlığının korunmasına yardımcı oluyor. Özellikle güneşin yıpratıcı etkilerinin azaltılması konusunda faydalı oluyor.
- Kilo vermek için ideal bir besin
Karpuz bol miktarda su ve az miktarda lif içeriyor. Lif ve suyun bir arada olması hem tok hissedilmesini sağlıyor, hem de bağırsakların çalışmasında etkili oluyor. Porsiyon kontrolü sağlanması kaydıyla diyetlerde hem ana hem de ara öğünlerde kullanılabiliyor.
- İdrarda oluşan enfeksiyonları önler. Su oranı yüksek olduğundan böbreklerin daha iyi çalışmasına destek olur. Vücudun su ihtiyacını gideren karpuz, karaciğer ve ciltte yağ bezlerinin oluşmasını engeller.
- Karpuz bol miktarda B6 vitamini içerir. Bu vitamin beyinde bulunan serotinin hormonunu üretirimini sağlar. Böylece karpuz yiyen kişinin depresyona girme ihtimalini düşürür.
- CİNSEL SAĞLIK:
ABD’de yapılan son araştırmaya göre, karpuzda bulunan ‘citrulline’ adlı madde, erkeklerde rastlanan ereksiyon bozukluğunu önlüyor ve tedavi ediyor. Buna göre citrulline, vücutta ‘arginine’ adlı bir amino asit haline dönüşüyor. Bu amino asit, bir yandan kalp ve dolaşım fonksiyonlarını düzeltirken, diğer yandan bağışıklık sistemini güçlendiriyor. Damarlarda rahatlama sağlandığında, ereksiyon bozukluğu da giderilmiş oluyor. - Karpuzda bulunan citrulline isimli madde vücutta arginin’e dönüşüyor. Arginin de damar duvarında daha fazla nitrik oksit üretilmesini sağlıyor. Nitrik oksit cinsel gücü artırıcı ilaçlar gibi çalışıyor. Çünkü bu tip ilaçlar da etkisini nitrik oksit üzerinden gösteriyor. Özetle karpuz erkeklerde cinsel yaşamı bu ilaçlar kadar etkileyebiliyor
Karpuz Besin Değerleri: Kaç Kalori?
Bileşen | Birim | Ortalama | Minimum | Maksimin |
---|---|---|---|---|
Enerji | kcal | 30 | 25 | 33 |
Enerji | kJ | 126 | 106 | 140 |
Su | g | 92,12 | 91,35 | 93,34 |
Kül | g | 0,27 | 0,23 | 0,31 |
Protein | g | 0,13 | 0,06 | 0,19 |
Azot | g | 0,02 | 0,01 | 0,03 |
Yağ, toplam | g | 0,14 | 0,11 | 0,17 |
Karbonhidrat | g | 6,80 | 5,57 | 7,56 |
Lif, toplam diyet | g | 0,54 | 0,42 | 0,72 |
Lif, suda çözünür | g | 0,12 | 0,07 | 0,20 |
Lif, suda çözünmeyen | g | 0,42 | 0,35 | 0,53 |
Sakaroz | g | 0,88 | 0,00 | 2,91 |
Glukoz | g | 2,05 | 1,23 | 2,94 |
Fruktoz | g | 2,70 | 1,74 | 3,57 |
Laktoz | g | 0,00 | 0,00 | 0,00 |
Maltoz | g | 0,00 | 0,00 | 0,00 |
Tuz | mg | 8 | 6 | 14 |
Demir, Fe | mg | 0,23 | 0,10 | 0,34 |
Fosfor, P | mg | 11 | 6 | 17 |
Kalsiyum, Ca | mg | 9 | 3 | 13 |
Magnezyum, Mg | mg | 12 | 6 | 17 |
Potasyum, K | mg | 112 | 50 | 151 |
Sodyum, Na | mg | 3 | 2 | 6 |
Çinko, Zn | mg | 0,17 | 0,05 | 0,68 |
C vitamini | mg | 6,5 | 4,3 | 8,3 |
L-askorbik asit | mg | 6,0 | 4,3 | 8,3 |
Tiamin | mg | 0,017 | 0,009 | 0,031 |
Riboflavin | mg | 0,019 | 0,015 | 0,021 |
Niasin | mg | 0,199 | 0,168 | 0,222 |
B-6 vitamini, toplam | mg | 0,053 | 0,023 | 0,084 |
Folat, gıda | µg | 9 | 5 | 12 |
A vitamini | RE | 32 | 11 | 95 |
Beta-karoten | µg | 387 | 128 | 1134 |
Likopen | µg | 3707 | 756 | 5209 |
Lutein | µg | 33 | 5 | 87 |
*Resim Manfred Richter tarafından Pixabay‘a yüklendi