Zeytinin faydaları nelerdir?
Zeytin , zeytingiller familyasından meyvesi yenen Akdeniz iklimine özgü bir ağaç ve onun meyvesine verilen addır.Birçok çeşide sahip olan zeytinler yeşil, siyah, kırma, çizme, salamura gibi farklı çeşitlerde de sunulma imkânına sahiptir.A, D, E ve K vitaminleri açısından çok zengindir aynı zamanda kalsiyum kaybını engellemektedir
-
Kalp Sağlığına Faydası:
Kalp sağlığını koruduğu yapılan araştırmalar ile belirlenen zeytin aynı zamanda kötü kolesterolü düşürür. Kalp sağlığı ve damar sağlığının korunmasında etkili olup kalpteki ritim bozukluklarının düzene girmesine yardımcı olur.
-
Dolaşım Sistemine Faydaları:
Serbest radikaller kolesterolü olumsuz yönde etkiledikleri için kan damarları zarar görür ve kalp krizine yol açar. Zeytin antioksidan içerir ve böylece kalp hastalığını önler. Bu konuyla alakalı yapılan son araştırmalar özellikle zeytinyağının kan basıncı üzerinde olumlu etkiler ortaya koyduğunu ispatlamıştır. Bunun yanında kan hücrelerinin sağlığı içinde önemli rol oynar.
-
Kilo Vermeye Yardımcı Olur:
Zeytinde bulunan farklı doymamış yağlar kilo vermeye de yardımcı olur. Zeytinyağı tüketimi ayrıca yağ hücreleri için etkili bir uyarıcıdır. Karın yağlarının erimesine yardımcı olabilir.
-
İltihaplanmaları Azaltır:
Zeytindeki monodoymamış yağlar, E vitamini ve polifenoller iltihaplanmalara ve ilgili hastalıklara karşı savaşır. Zeytinde ayrıca diğer bir önemli bileşik olan oleokantal bulunur ki çok kuvvetli antienflamatuar özellikleri vardır. Bu yüzden zeytin uygun dozlarda ağrı kesici olarak etkili olur ancak bu amaçla kullanmadan önce doktorunuza danışmanız önerilir. Oleokantal aynı Tylenol ( Parasetamol ) ilacı gibi iltihaplanmalara yol açtığı bilinen COX-1 ve COX-2 enzimlerinin üretimini önler. Ayrıca etki mekanizması Tylenol’ün yanı sıra ibuprofen’e de oldukça benzer
-
Kemik Erimesini Önler:
Araştırmalar zeytin ve içerdiği polifenollerin yaşlı kişilerde kemik erimesini önlediğini göstermektedir. Bu maddeler kemiklerde kemik formasyonunu oluşturan osteoblast hücrelerinin sayısını artırır ve böylece kemik sağlığı artar.
- Kanseri Önleyebilir : Kronik oksidatif stres ve kronik inflamasyon kanser gelişiminde önemli faktörler olabilir çünkü zeytin antioksidan ve anti enflamatuar özellikleri kansere karşı doğal bir koruma sistemi oluşturabilir. Antioksidan ve anti enflamatuar besin açısından zengin olan zeytin bizi kronik oksidatif stres ve kronik inflamasyon gibi tehlikeli kombinasyonlardan koruyabilir. Bunun yanında zeytinin DNA lar için faydalı olan çok nadir besinlerden bir tanesi olduğunu söylemek yanlış olmaz.
-
Sindirimi Kolaylaştırır ve Sindirim Sağlığını Artırır:
Zeytinin probiyotik potansiyeli vardır ve bu durum meyveyi sindirim sağlığı için daha da önemli yapar. Fermente olmuş bir besin olan zeytin genellikle bağırsak dostu Lactobacillus bakterileri açısından zengindir.
- Zayıflamaya Yardımcı Olur: Daha önce belirttiğimiz gibi zeytin monodoymamış yağ asitleri açısından zengindir ve bu yağ asitleri obezite riskini önleyebilir. İyi kolesterolün yükselmesiyle beraber vücut daha aktif hale gelir ve daha fazla kalori yakar.Zeytin ayrıca kan dolaşımını artırır ki bu sayede yapılan her aktivite daha etkili hale gelir, kilo kontrolü kolaylaşır. Sindirime olan faydaları sayesinde, tüketilen besinlerden en iyi şekilde faydalanılmasına yardımcı olur, depolanan yağ miktarını düşürür.
-
Cilt ve Saç Sağlığını Korur:
Zeytin hidrat içerir ve yağ asitleri yanında antioksidanlar açısından zengindir. Bunun dışında zengin bir E vitamini deposudur. Bu özelliğinden dolayı bizi cilt kanserinden korur, yumuşak ve sağlıklı ciltlerin oluşmasını sağlar. Ultraviyole ışınlarına karşı cildi koruma özelliği vardır. Bunun için 15 dakika boyunca cilde hakiki zeytinyağı uygulamak yeterlidir.
-
Alerjiyi Engelleyebilir:
Son zamanlarda yapılan araştırmalar zeytinin alerjilere karşı da etkili olduğunu ortaya koymuştur. Bunun dışında genel alerjik tedavilerinde de kullanılabilmektedir.
- Beyin Sağlığını Artırır: Beyin büyük oranda yağdan oluşur ve zeytin tüketmek monodoymamış yağ asitleri sayesinde hafızanın korunmasına ve odaklanmanın artırılmasına fayda sağlar. Zeytin tüketimi ayrıca beyin hücrelerinin ölümünü önleyerek hafıza kaybının önlenmesini sağlayabilir.Zeytinin beyin sağlığına olan etkileri araştırıldığında oleropin antioksidanı öne çıkar. Araştırmalara göre bu bileşik substantia nigra (kara kütle) denen, siyah pigmentli beyin bölgesinde oluşabilecek oksidatif hasarı önler. Bu bölge Parkinson gibi hastalıklardan en çok olumsuz etkilenen bölgedir.
- Sindirim Sistemi Sağlığını Korur: Düzenli olarak zeytin tüketimi özellikle kolon kanserine yakalanma riskini ciddi anlamda azaltır. Zeytinyağı ise ülser ve gastrit gibi sorunları gidermenin yanında kabızlığı da ortadan kaldırabilir. Zeytinyağının diğer bir özelliği ise pankreas ve hormon sağlığını düzenlemesidir.
-
Demir Kaynağı Zeytin:
Özellikle siyah zeytin demir açısından çok zengindir. Kanda oksijen taşıyan kırmızı hücrelerin sağlığını korur. Demir genel anlamda vücut sağlığı için de çok önemlidir. Saç sağlığınından ayak tırnağına kadar demir bütün organların en çok gereksinim duyduğu maddelerdendir. Bu da siyah zeytinde bolca bulunur.
-
Kan Şekeri Seviyelerini Düşürebilir:
Bu konu hakkında yeterince araştırma yoktur ancak bazı kaynaklar zeytinin kan şekeri seviyelerini düşürdüğünü bildirir. Zeytin vücudun insülin üretim ve insüline tepki verme şeklini değiştirerek yüksek şeker sorunu olan hastalara yardımcı olabilir.
-
Göz ve Görüş Sağlığını Artırır:
Devam eden araştırmalara göre zeytin tüketmek oksidatif stresden olumsuz etkilenen gözlerin sağlığının korumasına yardımcı olur.
-
Antibakteriyel Özellikleri Vardır:
Oleropin maddesi antimikrobiyal ve antibakteriyel ajan olarak da fonksiyon gösterebilir. Bol miktarda zeytin tüketmek bu kimyasal maddenin varlığını artırır ve vücut genelinde bakteriyel enfeksiyonlara karşı koruma sağlar.
- Osteoporozu engellemeye yardım eder. Kemik erimesini engellemesinin yanında kalsiyum ihtiyacının bir kısmını karşılaması da zeytinin faydaları arasındadır.
- Anti inflamatuar özellikleri sayesinde alerjik reaksiyonları önler.
- İçeriğindeki omega 3 yağ asidi, oleik asit ve linoleik yağ asitleri sayesinde kolesterolü dengeler.
- Kolesterolü dengelemesi ile birlikte kalp sağlığını da korumuş olur. Kalp krizi geçirme riskini de azaltır.
- Kan basıncını düşürür.
- Bağışıklık sistemini güçlendirmesi de zeytinin faydalarından biridir. Oksidatif stres ve kronik viral hastalıklara karşı da korur.
- İyi bir E vitamini, kalsiyum, demir, bakır ve antioksidan kaynağıdır. Aynı zamanda az miktarda da olsa selenyum ve çinko içerir. Bunların yanı sıra, vücut için gerekli olan amino asitleri de sağlar.
- Meyve ve sebzelere alternatif olarak diyet listesinde de yer alabilir.
- Alzheimer gibi hastalıkların etkilerini azaltır.
- Siyah zeytin yüksek oranda demir içerir. Vücuda oksijen taşınmasına kandaki demir oranı etki eder. Demir eksikliğinde vücutta anemi rahatsızlığı görülür. Kansızlık rahatsızlığı olanlar özellikle kış aylarında çok üşür. Anemiye iyi gelmesi de zeytinin faydalarından biridir.
- Doğurganlığı arttırır ve üreme sistemini güçlendirir.
- Afrodizyak etkisi sayesinde cinsel isteği arttırır.
- İçindeki oleonalik asit sayesinde karaciğer hasarını önler, karaciğeri korur.
- Günlük düzenli zeytin tüketimi sayesinde hafıza kuvvetlenir.
- İçeriğindeki A vitamini sayesinde gözleri ve özellikle gözlerdeki retina tabakasını korur. Böylece daha iyi bir gece görüşü sağlanır, gece ve gündüz arasındaki ışık farkında göz rahatsız olmaz. Ayrıca katarakt gibi yaşa bağlı göz hastalıklarına karşı da koruma sağlar.
Zeytinin Besin Değerleri: Kaç Kalori?
Bileşen | Birim | Ortalama | Minimum | Maksimin |
---|---|---|---|---|
Enerji | kcal | 113 | 113 | 113 |
Enerji | kJ | 474 | 474 | 474 |
Su | g | 77,66 | 77,66 | 77,66 |
Kül | g | 5,85 | 5,85 | 5,85 |
Protein | g | 1,44 | 1,44 | 1,44 |
Azot | g | 0,23 | 0,23 | 0,23 |
Yağ, toplam | g | 10,78 | 10,78 | 10,78 |
Karbonhidrat | g | 1,01 | 1,01 | 1,01 |
Lif, toplam diyet | g | 3,26 | 3,26 | 3,26 |
Tuz | mg | 3475 | 3475 | 3475 |
Demir, Fe | mg | 2,82 | 2,82 | 2,82 |
Fosfor, P | mg | 26 | 26 | 26 |
Kalsiyum, Ca | mg | 724 | 724 | 724 |
Magnezyum, Mg | mg | 19 | 19 | 19 |
Potasyum, K | mg | 163 | 163 | 163 |
Sodyum, Na | mg | 1390 | 1390 | 1390 |
Çinko, Zn | mg | 0,88 | 0,88 | 0,88 |
Selenyum, Se | µg | 0,0 | 0,0 | 0,0 |
E vitamini | α-TE | 7,33 | 7,33 | 7,33 |
E vitamini, IU | IU | 10,92 | 10,92 | 10,92 |
Alfa-tokoferol | mg | 7,33 | 7,33 | 7,33 |
Yağ asitleri, toplam doymuş | g | 1,247 | 1,247 | 1,247 |
Yağ asitleri, toplam tekli doymamış | g | 6,041 | 6,041 | 6,041 |
Yağ asitleri, toplam çoklu doymamış | g | 1,027 | 1,027 | 1,027 |
Yağ asidi 4:0 (bütirik asit) | g | 0,000 | 0,000 | 0,000 |
Yağ asidi 6:0 (kaproik asit) | g | 0,000 | 0,000 | 0,000 |
Yağ asidi 10:0 (kaprik asit) | g | 0,000 | 0,000 | 0,000 |
Yağ asidi 12:0 (laurik asit) | g | 0,000 | 0,000 | 0,000 |
Yağ asidi 14:0 (miristik asit) | g | 0,000 | 0,000 | 0,000 |
Yağ asidi 15:0 (pentadesilik asit ) | g | 0,000 | 0,000 | 0,000 |
Yağ asidi 16:0 (palmitik asit) | g | 1,015 | 1,015 | 1,015 |
Yağ asidi 17:0 (margarik asit) | g | 0,007 | 0,007 | 0,007 |
Yağ asidi 18:0 (stearik asit) | g | 0,186 | 0,186 | 0,186 |
Yağ asidi 20:0 (araşidik asit) | g | 0,028 | 0,028 | 0,028 |
Yağ asidi 22:0 (behenik asit) | g | 0,006 | 0,006 | 0,006 |
Yağ asidi 24:0 (lignoserik asit) | g | 0,005 | 0,005 | 0,005 |
Yağ asidi 14:1 n-5 cis (miristoleik asit) | g | 0,000 | 0,000 | 0,000 |
Yağ asidi 16:1 n-7 cis (palmitoleik asit) | g | 0,081 | 0,081 | 0,081 |
Yağ asidi 18:1 n-9 cis (oleik asit) | g | 5,937 | 5,937 | 5,937 |
Yağ asidi 18:1 n-9 trans (elaidik asit) | g | 0,000 | 0,000 | 0,000 |
Yağ asidi 20:1 n-9 cis | g | 0,023 | 0,023 | 0,023 |
Yağ asidi 22:1 n-9 cis (erüsik asit) | g | 0,000 | 0,000 | 0,000 |
Yağ asidi 24:1 n-9 cis | g | 0,000 | 0,000 | 0,000 |
Yağ asidi 18:2 n-6 cis,cis | g | 1,027 | 1,027 | 1,027 |
Yağ asidi 18:3 n-3 all-cis | g | 0,000 | 0,000 | 0,000 |
Yağ asidi 18:3 n-6 all-cis | g | 0,000 | 0,000 | 0,000 |
Yağ asidi 20:4 n-6 all-cis | g | 0,000 | 0,000 | 0,000 |
Yağ asidi 20:5 n-3 all-cis | g | 0,000 | 0,000 | 0,000 |
Yağ asidi 22:6 n-3 all-cis | g | 0,000 | 0,000 | 0,000 |
*Resim Peter H tarafından Pixabay ‘a yüklendi