Reyhanın (Basil) faydaları nelerdir?
Reyhan, yaprakları güzel kokan bir çeşit süs bitkisidir. Öksürük kesicidir. Hazımsızlığı ve bağırsak gazlarını giderir. Yemek ve salatalarda tatlandırıcı olarak kullanılır. İştah açıcıdır. Baş dönmesini durdurur. Arı sokmasında faydalıdır. Ağız yaralarını tedavi eder. Esans yapımında da kullanılır.
Reyhan bitkisi toplum tarafından fesleğen bitkisi olarak da bilinir. Reyhan bitkisi ballıbaba ailesindendir. Kurutulmuş veya yaş olarak tüketilebilir. Her iki türlü tüketim şekliyle de reyhan bitkisi insan vücuduna oldukça faydalıdır. Sizlere bu yazımızda reyhan bitkisinin faydalarından bahsedeceğiz.
Reyhan bitkisi iki farklı türde kullanılabilir. Bunlar yeşil veya kurutulmuştur. Ayrıca yapılan yemeklerin en sonunda süsleme amaçlı kullanılabilir. Aynı zamanda salata ve çorbaların içerisinde de kullanılır ve içeceklerin içerisine aroma amaçlı katılır. Genel olarak ise çay gibi demlenir ve bal gibi tatlandırıcılar katılarak tüketilir. Böylelikle vücut içerisinde daha hızlı şekilde nüfuz eder. Böylelikle etkisini çabuk gösterir.
- Ağız Kokusunu Giderir; Reyhan bitkisi kendisinde bulunan doğal ferahlatıcı bir kokuya sahiptir. Reyhan çayı içmek yemeklerden ya da sigara içmekten kaynaklanan ağız kokusunu giderir. Soğan, sarımsak ya da ezme yedikten sonra oluşan ağız kokusunu gidermek için reyhan çayı içebilir ya da çiğ olarak reyhan çiğneyebilirsiniz.Ağız kokusu nedenleri ve ağız kokusu nasıl geçeri ayrıntılı olarak incelediğimiz ağız kokusu nasıl geçer yazımız da ilginizi çekebilir.
- Ateşi düşürür: Reyhan içerdiği esansiyel yağlar nedeniyle iyileştirici güçlere sahiptir. Mükemmel bir antibiyotik, antiseptik, anti mantar ve dezenfektan olarak çalışıp enfeksiyonlardan vücudu korumaktadır. Vücutta yüksek ateş esas olarak protozoa (sıtma), enfeksiyonlar, bakteriler (tifo), virüsler (grip) ve hatta alerjik madde ve mantar nedeniyle olabilmektedir. Vücudun bu durumlara karşı mücadele etmesinin göstergesidir. Reyhan yaprakları kaynatılıp içildiğinde ise enfeksiyonlarla mücadeleye destek olarak ateşi düşürmektedir.
Antioksidan deposudur
Esansiyel yağın en önemli kaynaklarından biri olan reyhan, içeriğinde bulunan antioksidanlar sayesinde DNA yapısını ve hücreleri korurken serbest radikal hasarına karşı direnç gösterme kabiliyetine sahiptir. Reyhan aynı zamanda bağışıklık sisteminden sorumlu beyaz kan hücrelerinin yanı sıra, DNA hücresel yapılarını korumaya yardımcı olan orientin ve viceninare olarak bilinen iki önemli flavonoid antioksidan içerir. Reyhanın sahip olduğu bu antioksidanlar kromozomların değişmesini ve hücre mutasyonlarını engellerler. Oksidasyonla mücadeleye yardımcı olurlar ve yaşlanmanın etkilerini azaltırlar.
Mineral ve Vitamin Deposudur
Reyhan bitkisinin içerisinde bulunan vitamin ve minerallerin yoğunluğu oldukça fazladır. İçerisinde A,B,C ve K vitaminleri boldur. Böylelikle vücudun ihtiyacı olduğu vitaminleri vücuda sağlar. Ayrıca bu alınan vitaminler direk olarak vücudun ihtiyaç duyduğu bölgelere iletilir. İletilen vitaminler bu bölgelerde kullanılır ve düzenlenme işine katılır.
Fazla kalan vitaminler depolanmak üzere vücudun başka yerlerine gönderilir. Reyhan bitkisinin içerisinde bolca bulunan minerallerden biriside magnezyum ile betakarotendir. Bu ikisinin fazlaca olması vücudun bunlara olan ihtiyacının büyük bir kısmını karşılar. Bunlar vücut içerisindeki kaslarla kan damarlarını rahatlatır. Diğer bir deyişle kardiyovasküler sistemi destekleyicidirler.
Kalp krizi oluşumlarını önler. Kan akışını rahatlatarak kalp ritminde gerçekleşebilecek olan düzensizlikleri ortadan kaldırır. Ayrıca magnezyum ve betakarotenle fazla olduğu için antioksidan özelliğini gösterir ve serbest radikallere karşı savaşır ve kanser oluşumunu önlemeye çalışır.
- Sigarayı Bırakmaya Yardımcıdır; Sigara içen ve bırakmak isteyen kişilere önerilen içeceklerden birisi de reyhan çayıdır. Reyhan çayı içtikten sonra sigara içme isteğini azaltıcı etki gösterir. Sigarayı bırakmak isteyenler için en doğal yardımcılardan olan reyhan çayı, düzenli olarak tüketildiğinde sigara içme isteğinde azalma sağladığı görülmüştür.
- Üst solunum yollarına iyi gelir: Reyhan virüs, bakteri ve mantar enfeksiyonlarını tedavisi ile birlikte solunum sistemi tıkanıklığını da azaltmaktadır. İçerdiği kamfen, öjenol ve sineol gibi bileşenlerin varlığı ile olağanüstü bir yetenek sergilemektedir. Bu durumda hem kronik akut hem de bronşit dâhil olmak üzere solunum bozukluklarının hemen hemen hepsinde etkili olabilmektedir.
Kanserle savaşır
Yapılan klinik çalışmalarda reyhanın kimyasal kaynaklı oluşan deri, ağız, karaciğer ve akciğer kanserlerini önlemeye yardımcı fitokimyasallar içerdiği tespit edilmiştir. Bu fitokimyasallar antioksidan aktivitesini artırarak kanserli hücrelerin ölümünü tetikler ve kanserli tümörlerin yayılmasını engeller. Reyhan aynı zamanda radyasyon ve kemoterapinin yarattığı olumsuz etkilere karşı vücudu korur ve mortalitenin (ölüm oranı) azalmasını sağlar.
Gözlerin Daha İyi Görmesini Sağlar
İçerisinde bulunan yapı taşları sayesinde gözün görme gücünü arttırır. Gözün yapısına katılan bu yapı taşları gözün görüşünü destekler. Herhangi bir şekilde görme problemleri yaşayan kişilerin reyhan bitkisini tüketmesi gözde oluşan bu problemlerin daha hızlı ortadan kalkmasını sağlar.
Ayrıca gözden alınan iletilerin beyne daha iyi ve hızlı iletilmesine olanak sağlar. Böylelikle görmedeki bozukluklar düzelir. Ancak reyhan kullanımının gözlere iyi gelebilmesi için reyhan tüketiminin düzenli ve sürekli olması gerekir. Çünkü her kullanım ile oluşan iyileşme miktarı zamanla artarak çok daha etkili sonuç verecektir.
- Sindirim Sistemi; Reyhan çayı içerdiği doğal antioksidan özler sayesinde mide ve bağırsak sağlığı için çok faydalıdır. Midenin rahatlamasını sağlayan reyhan çayı hassas midelerin ise direnç kazanmasını sağlar. Bağırsak faaliyetlerinin daha düzenli çalışmasını sağlar. Düzenli olarak reyhan çayı içmek, kabızlık ve mide gazı gibi sindirim şikayetlerinin azalmasına yardımcı olur. İshal vücutta suyun ciddi oranda azalmasına neden olur. Reyhan çayı ishal nedeniyle vücuttan su atımını azaltır ve ishalin durmasına yardımcı olur.
- Kalp sağlığını destekler: Reyhan kalp sağlığı için faydalı olan bitkilerden biridir. Reyhanda bulunan öjenol kolesterol düzeylerini düşürmekte, felç ve kalp zayıflıkları tehlikesini önlemektedir. Aynı zamanda, vitamin C antioksidanlar içermesi nedeniyle serbest radikallerle mücadele edebilmektedir. Yapılan bazı çalışmalara göre, reyhan büyük ölçüde kan şekeri düzeylerini de azaltabilmektedir. Böylece, kalp hastalıkları riskinin önüne geçebilmektedir.
Antibakteriyel özellik içerir
Reyhan, antibiyotik tedavisine cevap vermeyen dirençli bakterilerin engellenmesine yardımcı olarak vücudu zararlı bakteri oluşumuna karşı korur. E.coli ve diğer bulaşıcı bakterilere karşı antibakteriyel özellikler gösterir. Gösterdiği bu etki bakterilerin büyümesini engeller ve enfeksiyonlarla savaşır. Bu bilgiler doğrultusunda antibiyotik tedavisine destek olarak reyhan tüketmek, hızlı bir iyileşme süreci için atılabilecek önemli adımlardan biridir.
Bağışıklık Sistemini Güçlendirir
Bilindiği gibi bağışıklık sistemi vücudumuzun temel savunma mekanizmasıdır. Bu savunma mekanizması birçok kısımdan oluşmakta ve her bir kısmın kendine özel ihtiyaçları bulunur. Genel olarak bağışıklık sistemi alınan besin takviyeleri ile güçlendirilmekte ve her bir besin türünün bağışıklık sisteminde ayrı bir rolü bulunur.
Reyhan bitkisinin içerisinde birçok besin türü, mineral ve vitamin bulunur. Ayrıca bunlarla beraber bağışıklık sistemine katılan birçok bileşen bulunur. Bütün bu yapı taşları bağışıklık sistemi elemanlarının yapısına katılarak hem bunların üretimini hem de üretimlerinin düzenlenmesini sağlar. Bağışıklık sistemi takviye elemanlarla dışarıdan gelen tehlikelere karşı vücudu daha etkili korur ve vücudun hasta düşmesini büyük ölçüde engeller.
- Karaciğer Dostudur; Reyhan çayı karaciğerin daha iyi çalışmasına yardımcı olur ve safra kesesi rahatsızlıkları riskini azaltır. Safra kesesi iltihaplanmasını geçirmek için alternatif tıp yönteminde kullanılan reyhan çayı safra kesesi ve gastrit gibi rahatsızlıkların daha kısa sürede geçmesine yardımcı olur.
- Stresle mücadele eder: Reyhan sadece fiziksel rahatsızlıklara iyi gelmekle kalmamakta, aynı zamanda ruh sağlığına da iyi gelmektedir. Sinirleri yatıştırır, böylece de gerginlik ve depresyon gibi durumlarda rahatlama sağlar. Reyhan gerilen kan damarlarını gevşetebilen potasyum açısından zengindir. Bu nedenle, reyhan çiğnemek günün stresinden uzak tutmak için faydalı olabilmektedir.
Cilt sağlığını destekler
Reyhanın cilde faydaları da en az diğer faydaları kadar etkilidir. Reyhan yaprakları toksinleri vücuttan atarak ve kanı arındırarak akne ve sivilcelerin çıkmasını engeller. Reyhan yaprakları hem antibakteriyel hem de antifungal özellik gösterir. Bu sayede inflamasyonu gidererek cilt sağlığının korunmasına yardımcı olur. Cilde canlılık ve parlaklık verir. Kaşıntı ve kızarıklığı giderir. Antioksidan özelliği sayesinde yaşlanmanın kötü etkilerine karşı savaşır.
Kemikleri Güçlendirir
İçerisinde bulunan fosfor ve birçok yapı taşı sayesinde kemiklere büyük fayda sağlar. Bu fayda öncelikli olarak içerisinde bulunan bileşenlerin kemiğin yapısına katılması ile başlar. Bu katılımlar zamanla birikerek kemiğin normale göre daha güçlü ve daha sağlam bir hal almasını sağlar.
Bu etkiyi alabilmek için reyhan bitkisinin tüketiminin düzenli ve sürekli olması gerekir. Bu tür etkiler için reyhan bitkisi içerisindeki yapı taşları sürekli olarak birikerek asıl etkiyi gösterir. Bunların dışında kemiklerde gerçekleşebilecek olan birçok hastalığa karşı kemiğe direnç sağlar ve kemiğin bu hastalıklar karşısında zayıf düşmesini önler.
- Baş Ağrısını Geçirir; Baş ağrısının çeşitli nedenleri vardır. Günlük hayatta stres ve yorgunluk baş ağrısını tetikleyen nedenlerin başında gelir. Stres ve yorgunluktan kaynaklanan baş ağrısını geçirmek için ilaç içmek yerine rahatlatıcı bitki çaylarından faydalanmak mümkün. Bunlardan birisi de reyhan çayıdır. Reyhan çayı ferahlatıcı kokusu ile baş ağrısını geçirmeye yardımcı olur ve nefes kanallarını açar.
- Öksürüğe iyi gelir: Reyhan öksürüp şuruplarında kullanılan bir bitkidir. Ama bunun yerine, satın alıp tüketmek daha iyi olacaktır. Bir bardak suyun içine sekiz reyhan yaprağı ve beş adet karanfil eklenip 10 dakika kaynatıldığı zaman öksürüğe iyi gelen bir çay yapmış olursunuz. Soğuttuktan sonra içtiğinizde boğaz ağrısını rahatlatacaktır. Ayrıca gargara olarak da kullanabilirsiniz.
Saç Bakımı İçin Faydalıdır
Reyhan bitkisi saç bakımlarında oldukça sık kullanılır. Bilindiği saçların bakımı oldukça zordur ve düzenli olarak bakım ister. Reyhan bitkisini su içerisinde kaynatarak saçları yıkama işlemi gerçekleştirilirse saçlara besleyici bir etki gösterir. Saçların reyhan bitkisi ile yıkanması ile saçlar daha parlak olacak ve daha gür çıkacaktır. Ayrıca saç dökülmesini engeller. Bu etkiyi alabilmek için saçları düzenli olarak reyhan kaynatılmış su ile yıkanması gerekir. Saç bakımları uzun süreli bir işlemdir ve düzenli olarak saçlar beslenmelidir.
- İştah Açar;Reyhan çayı iştahsızlık sorunu yaşayan bireylerde iştah açarak yemek yemelerini sağlar. Reyhan çayını düzenli olarak içmek iştah açılmasına yardımcı olur.
- İltihaplanmalarla mücadele eder:Reyhan öjenol içermesi nedeniyle vücuttaki enzim siklooksijenazının (COX) engellenmesine yardımcı olabilmektedir. COX için kullanılan aspirin ve ibuprofen gibi anti inflamatuar ilaçlar bu enzimi bloke etmek için formüle edilmektedir.
- Diyabete iyi gelir:Reyhan tip 2 diyabet hastalığı olan kişilerde şeker seviyelerini kontrol altında tutabilmek için faydalı olabilmektedir. Yapılan ön çalışmalarda, reyhanın kan şekeri düzeylerini kontrol altında tutabildiği görülmüştür. Kan şekeri düşürücü ilaçlar kullanıyorsanız, reyhan tüketiminden dikkatli olmanızda fayda vardır. Çünkü reyhan da kan şekeri seviyelerini düşürebilmektedir.
- Cinsel sağlığa iyi gelir: Reyhan sevginin sembolü olarak da görülmektedir. Sahip olduğu aromasının iltihabı azaltırken, kan akımı ve enerji seviyelerini arttırarak, muhtemelen libido ve uyarılmayı da arttırdığına inanılmaktadır. Bazı kültürlerde, reyhan cinsel sağlığı desteklemek için de kullanılmaktadır.
- Ağrıyı hafifletir:Reyhan bitkisi COX-2 inhibitörü gibi davranmakta ve ağrılı tıbbi durumları olan insanlar için yararlı olabilmektedir. Reyhanda bulunan bazı bileşikler enflamatuar olarak davranmakta ve nörolojik acıyı hafifletmek için yardımcı olabilmektedir. Reyhan, ayrıca antiseptik olduğu için özellikle ülserler, kesikler ve yaraların tedavisinde kullanılmaktadır.
Reyhan Çayı Nasıl Hazırlanır
Reyhan çayını hazırlamak içinihtiyaç olan birkaç parça kurutulmuş reyhan yaprakları ve sıcak sudur. Kurutulmuş reyhan yaprakları, aktarlarda ya da organik ürün satan marketlerden satın alınabilir. Ya da evde kendi kuruttuğunuz reyhan yapraklarından reyhan çayı yapabilirsiniz.
Reyhan çayı hazırlanışı; 1 bardak kaynamış sıcak suyun üzerine birkaç tane reyhan yaprağı eklenir ve demlenmesi için 10 dakika beklenir. Demlenen yapraklardan süzülür ve reyhan çayı içmek için hazırdır. Reyhan çayı günde 2 bardaktan fazla tüketilmemelidir. Günde 2 bardaktan fazla tüketilen reyhan çayı alerjiye neden olabilir.
Resim Jill Wellington tarafından Pixabay‘a yüklendi