Tarçın çayının faydaları nelerdir?
Defnegiller familyasına özgü bir bitki olan tarçının ana vatanı Güneydoğu Asya olarak bilinmektedir. Yemeklerin ve bitki çaylarının içerisinde sık sık kullanılan tarçın, toz olarak veya çubuk şeklinde kullanılır. Tropikal iklimleri seven tarçın, Endonezya, Malezya, Brezilya ve Madagaskar’da yetiştirilir. Tarçın çayı, Latince adı Cnnamonum Verum olan ve defnegiller familyasında yer alan tarçın ağacının kokulu kabuklarından hazırlanır. Tarçın kabukları, tarçın ağacın genç dallarından elde edilir.
Bu egzotik baharat zengin bir magnezyum, demir, kalsiyum, lif, C ve B1 vitamini kaynağıdır. İshal, hazımsızlık ve şişkinlik için harika bir tedavi aracıdır, hatta bağışıklık sisteminizi bile güçlendirebilir. Balgam söktürücü olarak da kullanılır ve solunum yolu rahatsızlıkları rahatlatabilir.
Tarçın sahip olduğu termojenik etki sayesinde vücudun yağ yakma kabiliyetini arttırarak incelmenize yardımcı olabilir. İçerdiği antioksidanlarla hücrelerin doğal yaşlanma sürecini yavaşlatır ve serbest radikallerin etkisini azaltır. Bu antioksidanlar yağların damarlarda birikmesine engel olarak kalp rahatsızlıklarına karşı mücadele eder.
Tarçın çayı içmek kandaki kötü kolesterol seviyesinin kontrol altında tutulmasına yardımcı olur ve kan şekerini düzenler.
Düzenli tarçın tüketimi sindirim sistemini güçlendirir ve gaz birikimini engeller. İştah açıcı özelliği sayesinde anoreksi tedavisine de yardımcı olabilir. Tarçın kan pıhtılaşmasını engelleyen güçlü bir maddedir ve bu nedenle kanın normalden daha fazla pıhtılaşmasını engeller.
- Soğuk algınlık ve grip için: Tarçın çayı boğaz ağrılarına, soğuk algınlığa ve tıkanıklığa yardımcı olur. Tarçın çayının en sık kullanımı özellikle kış sezonu boyunca boğaz ağrısını sonlandırması ve soğuklar sonucu oluşan durumlara iyi gelmesidir. Bunun nedeni tarçının anti bakteriyel özelliklere sahip olmasıdır. Bu çay mikropları öldürürken boğaz ağrısını da geçirmektedir. Tarçın çayının büyük miktarlarda alınması güçlü bir anti bakteriyel etki sağlanması demektir, ancak diğer katlanmış etkileri kişide farklı sonuçlar doğurabilir.
- Antioksidanlarla Doludur Tarçın çayı, sağlıklı kalmanıza yardımcı en yararlı bileşiklerden biri olan birçok farklı antioksidan içerir.Antioksidanlar, hücrelerinize zarar veren ve diyabet, kanser, kalp hastalığı gibi hastalıklara yol açan serbest radikal moleküllerinin neden olduğu oksidasyonla mücadele eder.Tarçın özellikle polifenol antioksidanları bakımından çok zengindir. 26 baharatın antioksidan aktivitesini karşılaştıran bir çalışma, tarçını bu konuda sadece karanfil ve kekiğin geride bıraktığını belirtmiştir.Buna ek olarak, yapılan araştırmalar tarçın çayının vücudun toplam antioksidan kapasitesini(TAC) arttırabileceğini göstermiştir. TAC değeri aslında vücudunuzun toplamda başa çıkabileceği serbest radikal sayısını gösterir
- Bağışıklık sistemini güçlendirir: Tarçın, virüs, mantar önleyen ve antiseptik özelliği taşıyan doğal bileşenler içerir. Bu da bağışıklık sistemini güçlendirip, çok çeşitli hastalıklardan vücudun korunmasında yardımcı olur. Vücuda girmiş ve hastalıklara neden olan patojenleri gidermesi ve nötr hale getirmesi özellikle mide sağlığı açısından çok büyük önem taşımaktadır. Şunu bilmeliyiz ki; patojenler vücuda zarar veren mikrop ve mikroorganizmalardır. En çokta midede bulunurlar.
-
Şeker hastaları için
Tarçın çayının faydasını en çok görecek kişiler tip 2 diyabet (vücudun insülin seviyesindeki yükselmeye normal şekilde cevap veremeyerek kan şekerinin yükselmesi durumunda oluşur) hastalığı olanlardır. Bu çaydan sadece bir fincan içmek, kan şekerinin düzenlenmesine yardımcı olabilir.
B1 vitamini insülin reseptörlerini uyarır ve onları harekete geçirecek enzimleri etkisiz hale getirir. Bu da vücudun glukozu işleme kabiliyetini arttırır. Böyle bir durumda tarçın çayını diyette olduğunuz dönemlerde yemeklerden sonra içmek en iyi yöntemdir.
-
Kan şekeri düzenler
Araştırmalar, düzenli tarçın kullanımının kan şekeri seviyesini dengelediğini ortaya koymuştur. Yüksek kan şekeri sürekli takip edilmesi gerektiği için Tip 2 diyabetli kişiler için bu önemli olabilir. Ayrıca, bu tür koruyucu önlemler veya tedaviler obezite veya kardiyovasküler sorunlar gibi ilgili durumların önlenmesine de yardımcı olabilir. - Kalp sağlığını destekler : Günlük rutine tarçın çayı eklemek kalp sağlığı söz konusu olduğunda büyük faydalar sağlar. Tarçın çayındaki antioksidanlar ve anti-inflamatuar bileşikler yüksek kolesterol ve trigliseritlerin neden olduğu kalp problemlerini önlemeye yardımcı olur. Tarçın kandaki şeker seviyesini düşürmenin yanı sıra total ve “kötü” LDL kolesterol ve trigliserit seviyesini azaltır, yararlı HDL kolesterol seviyesini artırır.
-
Pıhtılaşmayı önler
Tarçın, uzun süre kan trombositlerinin kümelenmesini önleme kabiliyeti nedeniyle araştırmalara neden olmuştur. Kan pıhtılaşması normal olsa da, düzensiz kümelenme ciddi hasarlara ve hatta ölüme neden olan kan pıhtılarına yol açabilir.
-
Anti-Kanser Özelliklerine Sahiptir
Bazı araştırma çalışmaları, hayvanlar üzerinde yapılan deneylerde tarçının kanserin önlenmesine yardımcı olabileceğini buldu. BMC Kanser dergisinde yayınlanan bir araştırma, tarçın ekstraktının, belirli proteinlerin aktivitesini değiştirerek cilt kanseri hücrelerinde tümör hücresi ölümünü uyarabildiğini gösterdi. Bir başka çalışma, benzer bulgular saptandığını belirterek bu polifenollerin izole karaciğer kanseri hücrelerinin büyümesini ve yayılmasını azaltmaya yardımcı olduğunu buldu. Bununla birlikte, tarçının kanserle mücadele etkilerinin insanlar için de geçerli olup olmadığını anlamak için daha fazla çalışmaya ihtiyaç vardır.
- Hazımsızlık ve mide ağrısı için: Hazımsızlık mide kramplarına, baş ağrısının da eşlik ettiği mide ağrısına, kabızlık ve ya ishale neden olabilir. Bu durum genellikle sindirim sırasında yaşanan problemlerle ilgilidir. Virüs yüzünden olabileceği gibi yenilen bozuk bir yiyecek ya da düzgün pişmemiş bir yemek genelde buna sebep olabilmektedir. Tarçının sahip olduğu kateşin (bir anti oksidan türü) denilen bir madde mide rahatsızlığına, şişkinliğe, gaza ve hazımsızlığa yardımcı olmaktadır. Tarçın reflüye neden olan mide asitini azaltmakta ve gıda sindirimi desteklemektedir. En iyi sonuçları almak için bal da eklenen karışım hidrojen peroksit etkisi yaratacaktır.
- İltihabı Azaltır ve Kalbe İyi Gelir Test tüpü çalışmaları tarçındaki bileşiklerin iltihap göstergelerini azaltabileceğini göstermektedir. İltihabın kalp hastalığı da dahil olmak üzere birçok kronik hastalığın kökeninde olduğu düşünülürse, tarçının son derece faydalı olduğu ortaya çıkar .Araştırmalar ayrıca tarçın ve tarçınlı su tüketmenin bazı bireylerde kan basıncını düşürmesi yanında trigliserit ve LDL (kötü) kolesterol seviyelerini de azaltabileceğini belirtmiştir.Hatta tarçın, HDL (iyi) kolesterol seviyelerini artırır. Bu şekilde kan damarlarınızdaki aşırı kolesterolü seviyesini düşürerek kalp damarlarınızı temizlemenize yardımcı olur .Tarçın üzerine yapılan 10 farklı araştırma incelendiğinde, günlük 120mg tarçın (çay kaşığının 1/10’u kadar) tüketmenin tarçının tüm faydaları için yeterli olduğunu göstermiştir .Tarçın ve tarçınlı su, kan damarlarının daralmasını önleyen ve kan pıhtılarına karşı doğal bir koruma sağlayan kumarin içerir .Bununla birlikte, aşırı alınan kumarin karaciğer fonksiyonunu azaltabilir, karaciğer kanaması riskini artırabilir. Bu yüzden tarçını ölçülü bir şekilde tükettiğininizden emin olun.
- Kötü kolesterolü kontrol altına alır: Günlük içilen 120 mililitre tarçın çayının, kalp damar sağlığına olumsuz yönde etki eden LDL yani kötü kolesterolün, buna bağlı olan total kolesterolün ve trigliserid seviyelerini vücut için zararsız seviyeye çekilmesini sağlar. İyi kolestrol olarak bilinen HDL nin artmasını sağlar.
-
Kilo vermeye yardım eder
Tarçın çayını şeker hastaları için harika bir seçim haline getiren özellikler, onu aynı zamanda kilo vermek için de kullanışlı bir çay yapar. Vücudunuzun ihtiyacı olandan daha çok yemek yediğiniz zaman pankreas durumu telafi etmek için daha fazla insülin salgılar.
Bu ekstra insülin, vücudunuza ihtiyacı olduğundan daha fazla enerjiye sahip olduğunu söyler. Fakat tüm enerji ihtiyacınız karşılandığında, insülün fazla olan glukozu ya da şekeri daha sonra kullanmak üzere vücudunuzda depolar.
-
Kronik hastalıkları önler
Tarçın, güçlü antioksidanların çoğuna sahiptir. Bu antioksidanlar, serbest radikallerin nötralize edilmesi, hücresel metabolizmanın tehlikeli yan ürünleri ve vücuttaki oksidatif stresin önlenmesi için idealdir. Bu, tarçın çayının belirli kanser türleri üzerinde önleyici bir etkiye sahip olabileceği ve yaşlandıkça daha yaygın hale gelen kronik hastalıkları önleyebileceği anlamına gelir. - Beyin fonksiyonunu korur: Yatmadan önce tarçın çayı içilmesinin en etkileyici faydalarından biri beyin fonksiyonunu koruma ve sürdürme yeteneğidir. Tarçın çayı içmek beyni Parkinson ve Alzheimer gibi nörolojik hastalıklardan korumaya yardımcı olur. Hayvanlar üzerinde yapılan ve 2014’te yayınlanan bir araştırma tarçının Parkinson hastası olan farelerde nöronların korunmasına ve motor fonksiyonların iyileşmesine yardımcı olduğunu bulmuştur. Tarçın, nörotransmiterleri normalleştirmeye yardımcı olan dopamin üretimini korumaya yardımcı olur. Kaliforniya’daki bir başka in vitro çalışma tarçındaki spesifik bileşiklerin beyindeki proteinlerde anormal modifikasyonları önlemeye yardımcı olduğunu göstermiştir. Bunun Alzheimer’ın önlenmesine yardımcı olabileceği düşünülmektedir.
-
Kandida’ya karşı etkilidir
Tarçın, kandida dâhil olmak üzere çeşitli mantar enfeksiyonlarına karşı etkili olan güçlü anti-fungal özelliklere sahiptir.
- Ağrıyı rahatlatmak için: Bir fincan tarçın çayı içmek çeşitli ağrıları hafifletmeye yardımcı olur. Castleman araştırmalarına göre, tarçının sahip olduğu öjenol doğal bir anestetik gibi davranarak karın kramplarını, artrit ve fibromiyaljinin neden olduğu ağrı ve döküntüleri rahatlatmaktadır. Tarçın ayrıca diş ve diş etleri ağrılarını da rahatlatmakta oldukça etkilidir.
- Bakteriler ve Mantarlar ile Savaşır Tarçın güçlü antibakteriyel ve antifungal özelliklere sahiptir.Örneğin, bir test tüpü araştırması, tarçındaki ana aktif bileşenlerden biri olan sinamik aldehit’din(cinnamaldehitin) çeşitli bakteri, mantar ve küflerin büyümesini önlediğini göstermektedir .Bunların içerisinde stafilikoklar, Salmonella ve insanlarda hastalığa neden olabilen koli basili bakterileri bulunur.Ek olarak, tarçının antibakteriyel etkileri ağız kokusunun azalmasına ve diş çürümelerinin önlenmesine de yardımcı olur. Ancak kesin konuşmadan önce insanlar üzerinde daha fazla araştırmaya ihtiyaç vardır.
- Kas ağrılarını azaltır: Özellikle yoğun geçen bir gün ya da egzersizlerden sonra içilen bir bardak tarçın çayı sayesinde adeta yenilenmiş ve tüm ağrılardan kurtulmuş olunur.
-
Regl dönemlerini düzenlemeye yardımcı olur
Kanın pıhtılaşmasını engelleyen etkisi sayesinde, tarçın çayı içmek regl dönemlerini düzene sokmak için evde uygulayabileceğiniz harika bir tedavidir. İki etkisi vardır: ilk olarak, eğer regl döneminiz biraz geç kaldıysa bu sürecin başlamasını tetikleyebilir. İkinci olarak ise, sahip olduğu ağrı kesici etkisi sayesinde bu süreçte çektiğiniz ağrıların azalmasını sağlayabilir.
- Hipertansiyon için: Yine Castleman notlarına göre, tarçının öjenol özelliği hipertansiyonu ya da yüksek kan basıncını azaltmada oldukça etkilidir. Bununla birlikte, tarçının kan basıncı özerindeki potansiyel etkisi tam ne değildir. Öjenol ve hipertansiyon arasındaki bağlantı bilimsel olarak tam anlamıyla henüz kesin değildir.
- Alzheimer ve Parkinson hastalığı için: Alzheimer ve Parkinson hastalığında şuan için çaresiz iki nörolojik durum vardır. Bu sağlığın tedavisinin büyük bir kısmı semptom yönetimiyledir, bu nedenle besin programına tarçın çayı eklenebilir. Nörolojik hastalıklardan muzdarip olan kişiler önleyici olarak tarçın çayını düzenli tüketebilirler. Alzheimer hastalığının belirtilerinden dolayı sıkıntı çeken insanlar için tarçın çayında besin maddeleri mevcuttur. Parkinson hastalığını da önlemede oldukça yardımcıdır.
- AIDS hastalığına neden olan HIV virüsü ile savaşmaya yardımcı olur: AIDS hastalığının virüsü olan HIV yüzünden bağışıklık sistemi yavaş yavaş çöker. AIDS hastalığının bilinen bir tedavisi yoktur. Şu ana kadar bu hastalığın kontrol altına alınmasında 100 ü aşkın bitki ve baharat denenmiştir. Bunların en etkilisi tarçındır.
- Ağız sağlığı için: Tarçın çayı ağzınızı mikroplardan uzaklaştırdığı gibi ağız sağlığını korumaya da yardım etmektedir. Dezenfekte ve anti bakteriyel özellikleri sayesinde diş eti hastalıklarını ve diş çürümelerini de önlemeye yardımcı olur. Bu da ağız hijyenine oldukça katkı sağlamaktadır. Bu nedenle ağzınızı temiz ve sağlıklı tutmak istiyorsanız her gün 1 fincan içine bal da eklenmiş tarçın çayı tüketebilirsiniz.
- Cilt Yaşlanması ile Mücadele Eder: Araştırmalarda, tarçının ve tarçınlı suyun kollajen oluşumuna sebep olduğunu göstermiştir. Bunun dışında cildinizi nemlendirerek esnekliğini arttırır. Bunların hepsi yaşınızın yüzünüze yansımasına engel olur.
- İrritabl bağırsak sendromuyla savaşır: Tarçın çayı irritabl bağırsak sendromuna neden olan bakterileri öldürmeye yardımcı olarak mideyi de rahatlatır. İrritabl bağırsak sendromu oldukça rahatsız edici olabilmektedir. Kişiyi şişmiş ve ağır hissettiren şey sindirilmiş gıdaların bağırsaklarda sıkışıp kalmasıdır. Bu durumu ortadan kaldırmakta çok zorlanıyorsanız ihtiyacınız olan tüm bağırsak fonksiyonlarını düzeltebilecek 1 fincan tarçın çayı içmektir.
- Sivilce azaltabilir: Test tüpü araştırmalarında, tarçın moleküllerinin akneye neden olan bakterilerle savaşabileceğini göstermektedir . Tarçın üzerine yapılan bu araştırmalar faydalarının potansiyeli hakkında umut verici olmakla beraber. Şu anda tarçın çayı içmenin bu faydaları sağlayacağına dair insanlar üzerinde yapılmış bir araştırma yoktur.
- Mide bulantısına iyi gelir: İçine zencefilde eklediniz 1 fincan tarçın çayı mide bulantısını önlemeye yardımcı olacaktır. Tarçın çayı mide bulantısından sıkıntı çeken kişilerde oldukça büyük ve yardımcı bir etkisi vardır.
Dikkat edilmesi gereken hususlar
Tarçın çayının, birçok etkileyici fayda sağlamasına karşın, bazı yan etkileri de vardır. Tarçın çayından aşırı miktarda tüketilmesi, karaciğer için çok tehlikeli olabilir ve hatta karaciğer yetmezliğine neden olabilir. Bunun nedeni, kumarin adı verilen aktif bir maddenin varlığından kaynaklanmaktadır. Her gün 1-2 bardak tarçın çayı sağlık faydalarından yararlanmak için yeterlidir
*Resim Myshun tarafından Pixabay ‘a yüklendi