Arpanın faydaları nedir?
İlk olarak on bin yıl önce Mısırlılar tarafından kullanıldığı düşünülen arpa, yeryüzündeki en eski tahıllardan biri.
Arpa, sadece yiyecek olarak değil, arpa suyu olarak da tüketildiğinde büyük yarar sağlıyor. Bir bardak pişmiş arpa, günlük lif ihtiyacının yaklaşık yüzde 25’ini karşılayan zengin bir kaynak.
Günümüzde ise hem bira yapımında hem de hayvan yemi olarak kullanılmaktadır. Genelde sulanabilir arazilere yazlık olarak ekilmektedir.
Arpa çok yüksek lif içeriği (hem çözünür hem çözünmez), selenyum ve magnezyum gibi vitaminler ve mineraller, liganlar olarak adlandırılan antioksidanlar bakımından oldukça zengindir. Ayrıca, kalp sağlığı ve diyabetten korunma gibi etkenler beslenme bakımından onu en iyi seçeneklerden biri yapar
- Zayıflamayı sağlar:Arpa amino asitlerinden barındırdığından zayıflamaya olanak sağlar. Bu durumda şeker oranının yükselmesini önler ve kalori yakımını arttırmaktadır. Bakterilere karşı da durmaktadır. Bağırsak hareketlerini destek olarak mideyi temiz tutmasını sağlar. Zaten market raflarında arpa ekmeğini de görmekteyiz. Çünkü zayıflamayı sağladığı için yani kalori yakmaktadır.
- Kan şekerini düşürür
Yapılan bir başka araştırma da, arpanın, içerdiği magnezyum miktarı sayesinde, kan şekerini düşürmeye yardımcı olduğunu ortaya koydu. Kan Basıncı
Arpanın düşük kan basıncını koruduğu ve gerektiğinde kan basıncını düşürmek düşürdüğü tespit edilmiştir. Vücut için yeterli potasyum alımı büyük önem arz eder.
Ayrıca, arpada mevcut olan potasyum, kalsiyum ve magnezyumun doğal olarak kan basıncını düşürdüğü ispatlanmıştır.
2006 yılında Amerikan Diyetetik Derneği Dergisi’nde yayınlanan bir çalışmada şu sonuca varılmıştır: “Sağlıklı bir diyette, çözünebilir veya çözünmeyen yüksek lif içeren tam tahıllı gıdaların arttırılması, kan basıncını azaltabilir ve kilo kontrolüne yardımcı olabilir.”
Kemik sağlığını korur
İçeriğinde bulunan bakır ve fosfor mineralleri sayesinde kemikler için oldukça faydalıdır. Arpanın içindeki kalsiyumun, sütten daha fazla olduğu bilinir. Bu nedenle kemiklerin güçlenmesine ve sağlığını dengede tutmasına yardımcı olur. Ayrıca içerisindeki manganez sayesinde sağlıklı kemik dokusunun yapılanmasında da etkilidir. Aynı zamanda B-kompleks vitaminleri sayesinde vücudun genel sağlığını da korumaya yardımcı olur.
- Bağırsak sağlığını destekler:Arpa, mükemmel bir lif kaynağı olduğu için vücudunuzdaki toksinleri atmaya yardımcı olmaktadır. İçerdiği diyet lifleri, kalın bağırsaktaki faydalı bakterilere destek olmaktadır. Arpa lifleri butirik asit oluşturarak hücreler için yakıt oluşturmaktadır. Sağlıklı bir kolon için arpa iyi bir koruyucu olmaktadır. Bağırsak hareketliliğine destek olarak mideyi temiz tutmaktadır. Arpa, bu nedenle kolon ve hemoroit kanseri riskini azaltabilmektedir.
- Kalp hastalıklarını önler:Gerek yemeklerden gerekse sıkıntılardan dolayı meydana gelen kalp krizi ve kalp hastalıkların önlemektedir. Kan basıncını düşürdüğünden bu riskleri ortadan kaldırmaktadır.
- Ömrü uzatır
Arpa, diğer bütün tahıllar gibi erken ölüm riskini azaltmaya yardımcı oluyor.Yapılan bir araştırmaya göre, düzenli olarak tahıl tüketen insanlarda erken ölüm riski yüzde 22 daha az. Kanser
Arpada bulunan Selenyum çoğu gıdada bulunmayabilir. Selenyum karaciğer enzim fonksiyonunda önemli rol oynar ve vücuttaki bazı kansere neden olan bileşiklerin yok edilmesine yardımcı olur.
Ek olarak, selenyum iltihabı önleyebilir. Tümör büyüme oranlarını azaltabilir ve öldürücü T hücrelerinin üretimini uyararak enfeksiyona karşı bağışıklık tepkisini geliştirebilir.
Bitki bazlı gıdalardan alınan lif alımı, kolorektal kanser riskini düşürür. Sonuç olarak, kanser hücrelerine savaşmaya ve tümörlerin oluşmasını engellemeye yardımcı olabilir. Tabi bu iddiayı desteklemek için daha fazla tıbbi kanıt gerekmektedir.
Çocuklarda astımı engellemeye yardımcı olur
Çocuklar arasında en çok görülen solunum bozukluklarından biri de astımdır. Arpanın astımı engelleme özelliği bulunur. Arpa gibi tam tahıllı ürünleri tüketerek bu riski %50’ye kadar azaltmak mümkün. Özellikle çocukluk çağı astımına karşı oldukça etkilidir. Bu nedenle çocuklarda daha çok tüketilmesi önerilir.
- Bağışıklık sistemini güçlendirir:Arpada bulunan vitamin C portakalda bulunanın neredeyse iki katıdır. Bu vitamin özellikle, bağışıklık sistemini güçlendirmekte ve soğuk algınlığı, grip gibi rahatsızlıkların oluşma riskini azaltmaktadır. Arpanın demir içeriği ise kan hacmini artırmakta, böylece yorgunluk ve anemi gibi durumların oluşmasını önlemektedir. Ayrıca uygun böbrek işleyişi için vücut hücrelerinin gelişimine yardımcı olmaktadır. Diğer yandan arpa, hemoglobin ve kırmızı kan hücreleri oluşturan bakır açısından da iyi bir destekçidir.
- Bağırsakların çalışmasını sağlar:Lif kaynaklı besinler bağırsakların dostudur. Bunlardan birisi de arpadır. Çünkü vücudun içerisinde bulunan toksinlerin atılmasına yardımcı olur. İçerisinde bulunan lif sayesinde bağırsaklardaki bakterileri dışarı atar. Aynı zamanda bağırsaklar mideyi ilgilendirdikleri için midenin de sağlıklı kalmasını sağlar. Arpa bu sayede basur ve kolon riskini de azaltmış olur.
Enflamasyon (Kızarıklık ve İltihap)
Arpa da bulunan Kolin; uyku, kas hareketi, öğrenme ve hafıza gelişimine destek olan önemli bir bileşendir.
Kolin ayrıca hücresel zarların yapısının korunmasına, sinir uyarılarının iletilmesine, yağ emilimine yardımcı olur ve kronik iltihabı azaltır.
Şeker hastalığını dengeler
İçinde diyabeti kontrol altına almayı sağlayan beta-glukanlar bulunur. Yemeklerden sonra glikozun yakımını yavaşlatır ve insülin seviyesini dengede tutar. Glikozu daha faydalı kullanmak için arpa suyu tüketebilirsiniz. Aynı zamanda arpa, glisemik oranı düşük besinler arasındadır. Diyabetli hastalarda değişen kan şekerini dengede tutmaya yardımcı olur.
- Artrit belirtilerini azaltmaktadır:Arpa romatoid artrit semptomlarını azaltmada yardımcı olabilecek bakır içeriğine sahiptir. Böylece, hücre yenilenmesine yardımcı olmakta ve serbest radikallere karşı koyabilmektedir. Bakır, kolajen ve elastinin çapraz bağlanması için önemlidir. Böylece eklemler ve kemiklere esneklik kazandırmaktadır.
Kilo Yönetimi ve Tokluk
Yeterli lif alımı, sindirim sisteminde tokluk sağlayarak kilo kaybında önemli bir faktör olarak kabul edilmektedir.
Diyette lif, tokluğu arttırmaya ve iştahı azaltmaya yardımcı olur. Bu da insanların daha uzun süre daha doygun hissetmesini sağlar. Ayrıca bu durum genel kalori alımını azaltmaya yardımcı olabilir.
- Kolesterolü düşürür:Arpa çözünmez lif sayesinde propiyonik asit üretebilmektedir. Aynı zamanda, kolesterolü düşürmek için kısmen sorumlu olabilmektedir. HMG-CoA redüktaz enziminin aktivitesini azaltmakta ve kandaki kolesterol seviyelerini düşürmeye destek olmaktadır.
- Cilt sağlığını destekler:Arpa cildin elastikiyetini iyileştirmek ve ton eşitliğini yakalamak için selenyum açısından zengindir. Arpada bulunan doğal anti inflamatuar özellikler ciltteki akne ve deri enfeksiyonlarını engellemektedir. Arpanın çinko içeriği ise cildin tamirine yardımcı olmaktadır. Arpa sadece bunlarla kalmamakta aynı zamanda kepeği yok etmek nazik bir peeling olabilmekte ve cilt yağının kontrolüne destek olmaktadır
Arpa Suyu Böbrek Taşı Düşürür mü?
Toplumda böbrek taşı sorunu oldukça yaygın bir rahatsızlıktır. Ağrılı, sancılı dönemler herkesin ortak sorununu oluşturur. Arpa suyunun böyle durumlara çok etkisi vardır. Mesaneye basınç uygular ve böbrek taşının çözülmesine yardımcı olur. Böbrek taşı üretimini azaltır, tekrar etme riskine karşı savaşır. İçinde bulunan kalsiyum sayesinde taşların büyümesini önler. Böbrekleri besler ve böbrek sağlığını korumaya büyük etkisi vardır. Günde 2 bardak içilirse böbreklerdeki taşları dökmeye büyük oranda fayda sağlar.
Arpa Zayıflatır mı?
Zayıflamaya büyük oranda yardımcı olan arpa, diyet listelerinin başında gelir. İçinde bulunan lifler sayesinde zayıflamaya yardımcı olurken, kalsiyum, demir, çinko zayıflarken sağlığı korumaya büyük katkı sağlar. Diyette ara öğün olarak da tercih edilir. Vücudu toksinlerden temizler, obeziteyi önler. 3 öğün diyet listesinde yer alır, mükemmel sonuç sağlar. Fakat yanlış kullanımında çeşitli rahatsızlıklara yol açabilir.
*Resim Hans Benn tarafından Pixabay’a yüklendi