Çürük Diş Nedir Çürük Diş Tedavisi Nasıl Yapılır?
Çürük Diş Nedir? Çürük Diş Tedavisi Nasıl Yapılır?
Çürük diş, diş minesinin ve dış taraftaki sert yerinin tahrip olmasıdır. Ağız bölgesi besin ve içeceklere maruz kaldığından dolayı kolaylıkla bakteri oluşabilir. Ağız ve diş sağlığına gerekli özeni göstererek, diş çürüklerini ve diğer sağlık sorunlarını önleyebilirsiniz. Dişler düzenli olarak fırçalanmadığında diş çürüğü başta olmak üzere, plak, bakteri, ağız kokusu, diş kaybı ve diş minelerine zarar verme gibi sağlık sorunlarına maruz kalabilirsiniz. Diş hekimlerine gidip, çürük diş tedavisini yaptırarak sağlığınıza kavuşabilirsiniz.
Çürük Diş Nasıl Tanımlanır?
Diş minesinin ve sert kısmının zarar görmesine çürük diş denir. Her yaştaki bireylerde çürük diş görülebilir. Dişlerin üzerinde görünen yapışken bakteriler plak oluşturur. Şeker içeren yiyecek ve içecekler tüketildiğinde, asit üretir. Zamanla diş yüzeyi ciddi zarar görür. Hatta parçalanır diyebiliriz. Diş kökleri yüzeyine göre hassastır. Dişlerde bozukluklar ve buna bağlı olarak çürükler oluşur. Çürük dişer sıcak ve soğuktan çok etkilenir. Çocuklarda ve gençlerde yüzeysel çürüklere rastlanır. Yaş ilerledikçe dişlerde florür azalır. 50 yaş ve üstündeki kişilerde ise diş köklerinde çürükler görülür.
Çürük Dişin Belirtileri Nelerdir?
Çürüğün dişteki yeri, boyutu ve derinliğine göre kişiden kişiye değişiklik gösterir. İlk defa çürük oluşuyorsa, herhangi bir belirti gözükmeyebilir. Çürüğün gelişmesiyle birlikte aşağıdaki belirtiler ortaya çıkar.
Nedensiz diş ağrısı
Dişlerin hassaslaşması
Tatlı, sıcak, soğuk yiyecek ve içecekleri tüketirken dişlerde ağrı
Gözle görünebilecek kadar belirgin delikler
Dişin yüzeyinde kahverengi, siyah ve beyaz noktaların oluşması
Çürük dişin belirtilerin yanında ağızda koku oluşmaya başlar. Tedavi edilmediği takdirde, çürükler tüm yüzeye ve köke ulaşabilir. Bu durumda tedavi için geç kalmış olursunuz.
Çürük Diş Neden Oluşur?
Plaklar, şekerli-nişastalı gıdaların tüketilmesi ve diş temizliğinin zamanında yapılmaması dişlerin çürümesine neden olur. Diş temizliği zamanında yapılmadığı için, plaklar bakterilerden beslenir. Böylece bakteriler kolaylıkla ürer. Buna bağlı olarak diş taşları ve tartarlar oluşur. Bakteri ve asitler dişin tamamını sarar. Sinir ve kan damarındaki iç diş malzemesi olan pulpaya kadar ulaşır. İlerleyen zamanlarda diş iltihaplanır. Diş iltihaplanması devam ettikçe, kan damarı ve sinirler sıkışır. Ağrının şiddeti de artar. Dişi koruyan mineraller yok olur. Diş minesinde lekelenme, açıklıklar ve delikler oluşur. Deliklerden geçen bakteriler kolaylıkla dentin katmanına kadar ulaşır. Yumuşak olan bu bölge aside pek dayanıklı değildir. Burada toplanan bakteri ve asitler, dişin daha hızlı ağrı ve çürük oluşmasına neden olur.
Çürük Diş Teşhisi
Dişin çürük olup olmadığını, diş doktoruna giderek öğrenebilirsiniz. Diş doktoru muayene etmeden önce hastayı dinler. Tıbbi ekipmanlar ile dişler fiziki olarak muayene edilir. Dişlerde delik, boşluk, lekelenme, hassasiyetler tespit edilebilir. Diş köklerindeki çürükler fiziki muayene esnasında anlaşılmaz. Diş röntgeni çekilerek kök ve sinirler görüntülenir. Muayene esnasındaki yöntemler ile diş yapısındaki çürük, delik, leke, boşluklar tespit edilir. Diş doktoru tespit ettiği durumlara göre tedavi yöntemlerini hastaya anlatır. Teşhis ve tedavi gecikirse, ciddi kayıplar yaşanabilir.
Diş Çürüğü Nasıl Engellenir?
Diş çürüğünü tedavisinin en iyi yöntemi, çürüğün oluşmasını biran önce engellemektir. Teşhis ve tedavi için, diş doktoruna gitmeyi engellemeyin. Ağız ve diş temizliğine özen gösterin. Yemek öğünlerinin ardından dişler güzelce fırçalanmalıdır. Diş fırçalarken macun, diş ipi ve gargara kullanabilirsiniz. Şekerli ve nişastalı yiyeceklerden uzak durun. Eğer nişastalı ve şekerli yiyecek ya da içecekler tüketiyorsanız, öğün fark etmeksizin dişlerinizi fırçalayın. Dişlerinizi fırçalayacak imkânınız yoksa gargara yapın ya da diş ipiyle temizleyin. Düzenli olarak diş doktoruna muayene olun. Diş çürüğü haricinde, diğer sağlık sorunlarını öğrenip engelleyebilirsiniz.
Çürük Diş Tedavisi
Sadece diş çürüğü için değil, ağızda oluşabilecek sağlık sorunlarını engellemek için düzenli muayeneler yapılmalıdır. Çürükler erken teşhis edilirse, tedavisi kolay olur. İlk defa çürük oluşuyorsa, florür tedavisi uygulanarak çürük engellenebilir. Sıvı, jel ve köpük şeklinde florür kullanabilirsiniz. Diş macununun da florürlü olmasına özen gösterin. Çürük oluşmadan dişiniz sağlığa kavuşmuş olur.
Çürük ilerlemişse, çürüyen bölge temizlenir ve dişin boyutuna göre dolgu yapılabilir. Diş dolgusuna iyi bakılırsa, uzun yıllar hiçbir sağlık sorunu yaşanmaz. Çürük diş dolgu için uygun değilse kron, porselen ve metal kaplama tedavisi uygulanır.
Çürük diş yanındaki dişlere de ulaşabilir. Yanındaki dişin köküne ve sinirlerine zarar verir. Böyle durumlarda kanal tedavisi uygulanır. Sinirler ile birlikte kök çıkartılır ve dolgu uygulanır. Diş çürüyerek parçalanmışsa kaplama, dolgu ve kanal tedavisi uygulanmaz. Yapılacak tek şey dişi çekmektir. Diş çekildikten sonra boşluk oluşur. Ağız yapısının bozulmaması için de köprü uygulaması yapılır.
*Resim Sammy-Williams tarafından Pixabay ‘a yüklendi