Vanilya Faydaları

Vanilya /Vanilin Faydaları nedir?

Vanilyabilimsel adı Vanilla Planifolia olup, ingilizce adı Vanilla’dır. Bu bitki salepgiller ( orkidegiller ) ailesine mensuptur ve bir çok tropikal ülkelerde yetişebilir. Anavatanının Meksika, Cava, Antiller ve Madagastar adaları olduğu tahmin edilir. Dünyada safran bitkisinden sonra ticari değeri en yüksek bitkidir.

Meksika yerlileri tarafından eski zamanlarda tütsü olarak kullanılan bu bitki zamanla değerli bir beslenme maddesi haline gelmiştir. Dünya üzerinde bilinen 150 kadar türü vardır ve ticari olarak vanilla türleri, Bourbon, Tahiti ve Hint vanilyasıdır.

Öncelikle vanilyanın çok güçlü tıbbi etkileri bulunmamaktadır. Ancak sinir sistemini ve mideyi uyarıcı etkisinden, aromatik kokusu nedeniyle rahatlatıcı etkisinden bahsedilebilir. Bazı kaynaklarda, strese ve depresyona karşı olumlu etkisi, hazmı kolaylaştırması, mide rahatsızlıklarına iyi geldiği, ateş düşürücü etkisi, öksürüğe karşı etkisi gibi etkiler sayılmıştır.

• Antioksidandır:Antioksidanlar, yanlış diyet tercihleri ve sağlıksız yaşam tarzı kalıplarının sonucu olarak vücudunuzda oluşan serbest radikalleri veya zararlı toksinleri yok eder. Vanilyalı uçucu yağ doğal antioksidandır ve serbest radikallerin etkisini nötralize eder neticede tamamen ortadan kaldırır. İç temizleme işlemi, hücrelerinize ve canlı dokulara verilen zararı azaltmaya yardımcı olur. Antioksidanlar yardımı ile vücudunuzun kendisini tamir etme ve bazı hastalıklara karşı bağışıklığınızı geliştirme kabiliyetini artırabilirsiniz.
• ADET SANCILARIKadınların korkulu rüyası olan adet gecikmesi ve sancısına bin bir fayda sağlar. Aktarcılarda satılan vanilya bitkisinden 100 gram suda kaynatıp süzüp içiniz. Vanilya çayı ay dönümünü düzenleyerek şiddetli sancıları hafifletir.

• Vanilya’nın Bulantıyı Rahatlatmak için Yararları:Vanilya özünün en iyi yararlarından biri, mide bulantısı hissi durumunda mideyi sakinleştirmeye yardımcı olmasıdır. Tek yapmanız gereken bir bardak suya birkaç damla Vanilya özü eklemek ve yavaşça yudumlamak. Muhteşem Vanilya kokusu bulantı hissini hafifletmeye yardımcı olacaktır. Aslında, bulantı ilacı kadar iyidir ve etkili bir şekilde yerini alabilir.

• Kaygı ve depresyon tedavisine yardımcı olur

  Bazı nörolojik çalışmalar vanilya özütünün depresyon ve anksiyete bozuklukları üzerinde olumlu bir etkisi yarattığını kanıtlamıştır. Suya ya da süte katılan vanilya özütü, kaygı ve endişenin yarattığı semptomları azaltmaya yardımcı olur. Vanilyanın kokusu da hastayı ruhsal yönden rahatlatarak depresyon tedavisine destek olur. Yapılan bir araştırmada klostrofobi semptomlarının hafifletilmesinde vanilya ile yapılan aromaterapinin etkili olduğu kanıtlanmıştır.

• İnflamasyonu azaltmaya yardımcı olur:

  Vanilya eski zamanlardan beri yaraları iyileştirmeye yardım etmek için kullanılmaktadır. Günümüzde ise cildin enflamasyonlu bölgelerinin yatıştırılmasına yardımcı olabilecek antiinflamatuar özelliklere sahip olduğunu bilinmektedir. Vanilya yağının antioksidanları yüksek olduğu için, iltihaplanmanın neden olduğu hasarı azaltır. Antioksidan değeri en yüksek bileşen olan vanilin, kolesterolü doğal olarak düşürme ve romatoid artritin trigliserid düzeylerini, semptomlarını azaltma gücüne sahiptir.

• MİDE YANMASIMide asidini düzenleyerek hazımsızlık, şişlik ve yanma gibi sağlık sorunlarını engeller. Yemeklerden sonra bir tatlı kaşığı toz halinde tüketebilir.
• Vanilya’nın Antibakteriyel Olarak Faydaları:Çalışma Vanilyanın antibakteriyel özellikler içerdiğini göstermiştir. Ayrıca, bakteri gelişiminin varlığını inhibe etme rolüne sahip olan Vanilya yağı ile de ilişkilidir. Sonuç olarak, Vanilla’nın antibakteriyel ürünler olarak ticarileştirilmesi için bir faydası vardır. Daha sonra, düzenli olarak Vanilyalı içecekler tüketirseniz, vücudunuzu tehlikeli bakterilere karşı koruyabilir.

• Diş sağlığı için faydalıdır

  Vanilyanın içerisindeki vanilium, acı biberde ve tarçın gibi baharatlarda bulunan eugenol ile benzerlik gösterir. Bu kimyasal bileşen, merkezi sinir sistemi üzerinde olumlu etkiye sahiptir. Acı bibere acınısı veren ve vanilyanın içerisinde bulunan kapsaisin ise etkili bir ağrı kesici görevi görür. Bu sayede vanilya, diş ağrısı ve enfeksiyona karşı direnç kazanmaya yardımcı olur.

• Sakinleştiricidir:Vazgeçilmez vanilya yağı vücudu çeşitli şekillerde yatıştırmaya yardımcı olur. Sindirim sistemi, dolaşım sistemi, solunum sistemi, sinir sistemi ve boşaltım sistemi dâhil olmak üzere insan vücudundaki her türlü iltihabı ve hiperaktiviteyi hafifletir. Alevlenmeye neden olan iltihabı azaltır neticesinde stres, anksiyete ve hipertansiyonu hafifletmeye destek olur.
• KAS SİSTEMİNİ GÜÇLENDİRİRKas sistemindeki bozulma midedeki kasılmaları da etkiler. Bozulan kasılma sistemi kusma gibi problemlere neden olur. Vanilya mide kaslarını güçlendirerek kusma sorununu engeller.

• Afrodizyaktır:İktidarsızlık, erektil disfonksiyon, soğukluk veya libido kaybı olan hastalara vanilya esansiyel yağının sistematik bir şekilde verilmesi, onları bu problemlerinden kurtarabilir. Bu yağ testosteron ve östrojen gibi bazı hormonların salgılanmasını uyarır ve normal cinsel davranışı teşvik etmeye destek olur. Sağlıklı bir cinsel hayatın yaşanmasına yardımcı olmaktadır.
• Vanilya’nın Uykuyu İyileştirme Yararları:Depresyonun azalması sonucu, Vanilya esansiyel yağı, yatıştırıcı ve rahatlatıcı özelliklerine bağlı olarak iyi bir gece uykusunun gelişmesinde önemli bir rol oynar. Vanilyanın faydaları kan basıncını düşürmeye yardımcı olur ve uykuya dalmayı kolaylaştıran beyin üzerinde sakinleştirici etkiler verir. Sadece az miktarda Vanilya özü veya uçucu yağ sonra yastık ve rüyalar hakkında daha fazla önemsersiniz.

• Kalbi korur

  Aktif bir bileşen olan vanilinin kardiyovasküler etkileri üzerine yapılan araştırmalar, vücuttakiyüksek kolesteroldüzeylerini ölçülebilir derecede azalttığını göstermiştir. Bu bilgi kalp krizi vefelç riskiyüksek insanlar için oldukça önemlidir. Çünkü düşük kolesterol aterosklerozu, erterdeki iltihaplanmayı ve kan pıhtılaşmasını önler. Kalp sağlığının korunması için yemeklerde mutlaka vanilya kullanılmalıdır. Ayrıca vanilya özütü içeren çaylardan da günde 2 fincan tüketilebilir.

• Kanserle mücadele eder:Vanilya yağının sahip olduğu antikanserojenik özelliği, antioksidan özelliklerinden kaynaklanmaktadır. Serbest radikaller ya da oksidanlar sadece dokulara zarar vermez, aynı zamanda bazı kanser türlerine de neden olabilir. Örneğin, prostat ve kolonda kanserinde sıklıkla serbest radikallerin hasarı öne çıkmaktadır. Uçucu vanilya yağının belirli bileşenleri kanserli hücrelerin büyümesini engeller, böylece kanseri iyileştirmeye, önlemeye veya yavaşlatmaya yardımcı olur.
• HÜCRELERİ YENİLERVanilya yağı uçucu yağlar arasında yer alır. Bu yağ cilt düzeyindeki hücreleri yeniler. Kırışıklık ve yaşlanma gibi problemleri geciktirir. Aynı zamanda hücreleri yenilediğinden yüzeyde egzama gibi hastalıkların oluşma ihtimalini azaltır.
• Vanilya’nın Cilt Sağlığı için Faydaları:Vanilya, sağlıklı cilt bakımında önemli rol oynayan niasin, tiamin, B6 vitamini ve pantotenik asit gibi iyi bir B-vitamin kaynağıdır. Vanilyanın antioksidan özellikleri cildinizi çevresel kirleticiler ve toksinlerin neden olduğu hasarlardan korur.

  Cildinizi içeriden canlandırmak için bir ovma hazırlayabilirsiniz. Yapmanız gereken tek şey, tohumlarını kazımak için 5 açık vanilya fasulyesi. Taze sıkılmış limon suyuna 3 yemek kaşığı kahverengi şeker ve 2 damla Vanilya esansiyel yağı ile bu tohumları ekleyin. Malzemeleri karıştırın ve yüzünüze uygulayın. Birkaç dakika masaj yapın ve ardından ılık su ile durulayın. Daha sonra yüzünüze soğuk su dökün.

• Solunum yolu enfeksiyonlarını giderir

  Vanilya vücutta analjezik ve antienflamatuvar etki gösterdiği için öksürük, soğuk algınlığı ve solunum yolu enfeksiyonu ile savaşmaya yardımcı olur. Vanilya özü, ılık su ile karıştırılıp içildiğinde balgamı atmaya yardımcı olur ve boğazda anestezik bir etki yaratır. Vanilyanın antibakteriyel özelliği öksürük veboğaz ağrısınıhafifletirken bu semptomlara sebep olan enfeksiyon veya hastalığın ortadan kaldırılmasına da yardımcı olur.

• Kan basıncına iyi gelir:Vanilya yağının yatıştırıcı etkileri, beden ve zihni rahatlatarak doğal olarak kan basıncını düşürmeye yardımcı olur. Vanilya yağının uykuyu teşvik ederken kan basıncını da düşürmektedir. Vanilya yağı, yüksek tansiyon için doğal bir ilaçtır çünkü aynı zamanda bir antioksidan görevi görür, bu nedenle oksidatif stres azalır ve arterleri genişletir.

• Diş ağrısını hafifletir:Vanilya esansiyel yağı diş çevresinde ve dişetlerinde oluşan iltihaplanmayı azaltan antiinflamatuar özelliklere sahiptir. Bu nedenle, diş ağrısını azaltmaya yardımcı olur. Ayrıca, vanilya yağında ağrı kesici anestetik özellikler bulunmaktadır. Diş ağrısı için vanilyalı uçucu yağ kullanmak istiyorsanız, parmağınızla biraz yağ alın ve ağrıyan diş ya da dişeti üzerine uygulayın. Bir süre masaj yapın ve bir gece bırakın.
• ALERJİYE İYİ GELİRAlerjik reaksiyonlar sonrası sürüldüğünde ise oluşan kızarıklık, kaşıntı ve kabartı gibi durumların belirtilerini azaltır.
• Vanilyanın Yara İyileştirme Yararları:Yukarıda açıklandığı gibi, Vanilya özü, içerdiği en iyi besinler nedeniyle büyük bir anti-enflamatuar olarak davranır. Bununla birlikte, bu içecek yarayı iyileştirmeye yardımcı olur ve antik çağlardan beri kullanıldığına inanılır. Sonuç olarak, Vanilya özü iltihaplı bölgeleri, yaraları ve yanıkları yatıştırmaya ve yatıştırmaya çalışır. Böylece, sadece büyük besinler sağlamak değil, aynı zamanda Vanilya özü yara iyileşmesi için alternatif bir çözümdür.

• Yanıklara ve kesiklere iyi gelir:Vanilya, geleneksel olarak, yanıkları, yaraları ve kesikleri iyileştirmek için bir çare olarak kullanılmaktadır. Bununla birlikte konsantre vanilya esansiyel yağı doğrudan yeni yanıklara uygulanmamalı ve seyreltilmiş halde kullanılması önerilmektedir. Vanilya özütleri içeren topikal tedaviler de faydalıdır.

• Saç sağlığı için faydalıdır

  Vanilya bazı yağlarla ya da bitkisel karışımlarla birlikte kullanıldığında saça ipeksi ve yumuşak bir görünüm kazandırır. Sağlıklı saçlara kavuşmak için uygulanacak formül ise; eritilen bir miktar shea yağına 5 damla vanilya esansı yağı, badem, jojoba, ve hint yağı eklemekten geçer. Bu karışım soğuduktan sonra yumuşak bir kıvama gelene kadar harmanlanır. 10-15 dakika saçta bekletilir ve saç şampuanla yıkanır. Bu besleyici karışım, saçın yapışkan ve hacimsiz bir hale gele gelmeden yumuşak ve şekil alabilir olmasını sağlayacaktır. Karışım daha sonra kullanılmak üzere buzdolabında muhafaza edilebilir.

• Uykusuzluğa iyi gelir:Vanilya yağı güzel bir uyku çekmenize yardımcı olabilir. Bu durum vanilya yağının sakinleştirici ve rahatlatıcı özelliklerinden kaynaklanmaktadır. Kan basıncını düşüren ve göz kapaklarını açık tutmayı zorlaştıran sakinleştirici bir etkiye sahiptir. Az miktarda vanilyalı esans yağı veya özütünü yastığa damlatmanız rahat bir uyku çekmeniz için faydalı olabilir.

• PMS belirtilerini hafifletir:Vanilya yağı östrojen düzeylerini aktive ettiğinden menstruasyonu düzenler ve PMS semptomlarını hafifletir. Menstrüel kadınların yüzde 75’inden fazlası PMS semptomlarına maruz kalmaktadır ve hormon dengesi bu semptomları belirleyen birincil faktördür. Sık görülen PMS semptomları yorgunluk, şişkinlik, cilt sorunları, duygusal değişiklikler, göğüs hassasiyeti ve krampları içerir. Vanilya yağı, PMS ve kramplar için doğal bir çare olarak hizmet eder, çünkü hormon seviyelerini aktive eder, dengeler, stresi yönetir, bedeni ve zihni rahatlatır.

Vanilya ile Vanilin Aynı Şey mi?

Şekerli vanilin ve saf vanilya aroma verici esansı sebebiyle hemen hemen bütün kek pasta, tatlı, kurabiye, dondurma, çikolata yapımlarında kullanılır. Ancak vanilya ile marketlerden temin edilen vanilin aynı şey değildir. Vanilya, tropikal iklime sahip bölgelerde yetişen bazı orkide türlerinin meyvelerinden elde edilen doğal bir gıdadır. Vanilin ise aslında vanilyaya kokusunu veren ana maddedir.

Şekerli vanilin, kimyasal yollarla selüozdan elde edilen sentetik bir gıda maddesidir. Şekerli vanilin zararlı mı sorusu da sentetik bir gıda maddesi olmasından dolayı sıklıkla sorulur. Bilinen bir zararı olmasa da sentetik olması, uzmanlar tarafından kullanımının tavsiye edilmemesine sebep olur.

Doğal yollarla elde edilmiş vanilya, sağlık açısından çok daha faydalıdır. Çünkü paketlenmiş şekerli vanilin aslında vanilyanın taklitidir. Vanilyanın üretiminin oldukça meşakkatli olması sebebiyle üretilen vanilya miktarının toplam talebi karşılayamaması, alternatif gıda maddelerine yönelmeye neden olmuştur. Vanilyanın üretim aşamasında kesinlikle kimyasal gübre, tarım ilacı ya da makina kullanılmaz. Üretimin her aşaması tamamıyla işçilik gerektiren doğal yöntemlerden oluşur. Bu da vanilyayı safrandan sonraki en pahalı ikinci baharat yapıyor.

*Resim Binesh A B tarafından Pixabay’a yüklendi