B3 Vitamini ( Niasin) Faydaları

B3 Vitamini ( Niasin) Faydaları nedir?

NİASİN (NİKOTİNİK ASİT, VİTAMİN PP)
Niasin ; su ve alkolde çözünen asit, alkali, ışık ve ısıya dayanıklı bir vitamindir .

Niasinamid, vücudunuzun iyi bir sağlık için ihtiyacı olan sekiz B vitamininden biri olan B3 vitamini ( niasin ) şeklindedir.

B3 vitamini , yediğiniz yiyeceğin kullanılabilir enerjiye dönüştürülmesinde ve vücudunuzun hücrelerinin önemli kimyasal reaksiyonlar gerçekleştirmesinde önemli bir rol oynar .

Suda çözünür olduğu için vücudunuz bu vitamini saklamıyor, bu yüzden günlük olarak nikotinik asit veya niasinamid yemelisiniz.

B3 vitamini, genellikle et ve kümes hayvanları gibi hayvansal ürünler ve fındık, tohum ve yeşil sebzeler gibi bitki bazlı gıdalarda nikotinik asit olarak niasinamid olarak bulunur .

Hububat da dahil olmak üzere birçok rafine tahıl ürünü de niasinamid ile takviye edilir .

Vücudunuz, protein proteinlerinin çoğunda bulunan bir amino asit olan triptofandan B3 vitamini de üretebilir.

Bununla birlikte, triptofanın B3 vitaminine dönüşümü, 60 mg triptofanın sadece 1 mg B3 vitamini alması nedeniyle etkisizdir .

Tarihsel olarak, B3 vitamini, pellagra-önleyici için bir kısaltma olan Vitamin PP olarak adlandırıldı.

Bunun nedeni, B3 vitamini ya da triptofan eksikliği, dilate, dermatit, demans ve tedavi edilmediği takdirde ölümle karakterize edilen pellagra adı verilen bir hastalığa yol açmasıdır .

Kuzey Amerika ve Avrupa gibi gelişmiş ülkelerde pellagra nadirdir, ancak bazı gelişmekte olan ülkelerde hastalık hala sık görülmektedir .

Nikotinik asit ve niasinamid, pellagra’yı tedavi edebilir, ancak niasinamid, cildin kızarması gibi daha az yan etki ile ilişkili olduğundan tercih edilir.

Vücut Çalışmasındaki Görevleri
B grubu vitaminlerinden biri olarak karbonhidrat, protein ve yağ metabolizmasında görevlidir.

 Tiamin ve riboflavin ile birlikte hücrede enerji üretimi için gereklidir.
 Sağlıklı bir cilt, sinir fonksiyonları ve normal bir iştah ve sindirim için gereklidir.

 Eksikliğinde pellegra gelişir; diyare, mukoz membranların enflamasyonu, dermatit (koyulaşma, pul pul dökülme ve pürüz) ile karakterizedir
 Tedavi edilmez ise demans gelişir
 Güney ve Güneybatı Amerika’da mısır ağırlıklı beslenenlerde bu hastalık nedeniyle 1900’lü yıllarda pek çok ölüm gözlenmiştir.
 Niasinin keşfi ile mısırda bulunan formunu vücudun kullanamadığı ortaya çıkmıştır.
 Mısır triptofan açısından da yoksundur ve triptofan vücutta niasine dönüştürülebilmektedir.

Neden önemli
 Metabolizma, niasin diğer B vitaminleri ile birlikte çalışır, karbohidratlardan enerjinin elde edilmesi için gereklidir.
 Tüm vücut dokularında niasin bulunmaktadır ve hücrelerin oksijen kullanımı için gereklidir. Protein, DNA ve yağ asitleri için gereklidir ve normal gelişme için önemlidir.
 Beyin ve sinir fonksiyonları;
 Hafif bir niasin eksikliği dahi olsa sinir sisteminde etkiler görülür. Zayıflık, rahatsızlık, anksiyete, depresyon, ve hafıza problemleri gözlenir. Uzun süre eksikliği görülürse demans gelişir.
 İştah ve sindirim; niasin yoksunluğu intestinal yolakta mukoz membranın enflamasyonuna neden olmaktadır. Ağız yaraları, şişme, dilde şişme ve ağrı görülür. Enflamasyon ayrıca rektal irritasyona, diyareye ve rahatsızlığa sebep olmaktadır.
 Dolaşım ve Kan basıncı
 Nikotinik asit dolaşımı damarların dilatasyonunu sağlayarak rahatlatır, böylelikle kan dolaşımı için daha az basınca ihtiyaç olur.
 Nikotinik asit yüksek dozda kullanıldığında kanın cilt yüzeyine toplanmasına ve kanlanmasına neden olmaktadır. Nikotinamid formunda kullanıldığında bu yan etkiler gözlenmez ancak bu formun kan kolesterol seviyesini düşürücü etkinliği çok azdır.
Neden kullanmalıyız?
 Kan kolesterol seviyesini düşürmek için;
 500-2000 mg dozda kan kolesterol seviyesini düşürmek için nikotinik asit formunda kullanılabilir. Ancak bu kullanım doktor kontrolünde olmalıdır. Uzun süreli kullanım
karaciğerde ve kan glukoz seviyesinde yan etkilere neden olabilir. Düşük dozdan 100-200 mg başlanarak arttırılır. 2 haftalık kullanım sonucunda herhangi bir değişiklik olmazsa
kullanım sonlandırlır.

 Kc hasarı meydana getirebileceği için nikotinik asit kullananların her 3 ayda kc fonksiyon testi yaptırması gereklidir.
 Peptik ülser, diyabet, gut, glokom hastalığı olanlarda niasin kullanımı hastalığı kötüleştirebilir, dikkat edilmelidir
 Niasin pek çok vitamine göre daha dayanıklıdır ancak suda çözündüğü için yıkama suyunda kalabilir.

Östrojen, progesteron ve testosteron gibi cinsiyet hormonlarının salgılanmasına yardımcı olur.

İktidarsızlığı Önlemeye Yardımcı Olabilir.

Bir erkeğin ereksiyonu sürdürmesinin başarısızlığına iktidarsızlık denir. Bu tatmin edici cinsel ilişkide bulunma kabiliyetine engel olur ve stres, yorgunluk ve hastalık gibi diğer faktörlerin yanı sıra kısmen düşük kan dolaşımı ve kötü dolaşımdan da kaynaklanıyor olabilir.

B3 vitamini takviyesi niasin iktidarsızlığın azalmasına yardımcı olabilir, çünkü niasin genital bölgedeki kan akışını artırmaya yardımcı olan bir vazodilatatör görevi görür. Doğal bir ilaç olarak, günde 3 kez Vitamin B3 (250 mg) ile takviye yapılabilir.

• Cilt Sağlığına İyi Gelir

B3 cilt sağlığını iyileştirici etki gösteren bir vitamindir. Akneleri geçirir, cildinizi temizler ve enfeksiyon oluşumunu azaltır. Cildin nefes almasını sağlayarak cilt lekeleri ve cilt kızarıklıkları gibi diğer cilt sorunlarına da iyi gelir.

• Sindirim Sistemini Destekler

B3 sindirim sistemini destekleyici ve rahatlatıcı etki gösterir. B3 vitaminin düzenli kullanımı sindirim sistemine bağlı olarak yaşanacak rahatsızlıkların önüne geçmenizde size yardımcı olacaktır.

• Sinir Sistemini ve Beyin Fonksiyonlarını Günlendirir

B3 vitamini yararları arasında aynı zamanda sinir sistemini ve beyin fonksiyonlarını güçlendirmesi de yer almaktadır. Hafızayı güçlendiren ve depresyon şikayetlerini azaltan B3 aynı zamanda uykusuzluğa iyi gelmekte ve alkol bağımlılığını azaltmada da sizlere yardımcı olmaktadır.

Beyin Fonksiyonlarını Destekler.

Çalışmalar, B3 vitamininin Alzheimer Hastalığına ve bilişsel gerileme ile sonuçlanan diğer yaşa bağlı beyin bozukluklarına karşı korunmaya yardımcı olabileceğini göstermiştir.

Ayrıca B3 vitamini; hafıza kaybı, migren baş ağrısı, kronik beyin sendromu, depresyon, bulantı hastalığı, uykusuzluk ve hatta alkol bağımlılığı da dahil olmak üzere, zayıf beyin fonksiyonu veya yaşla ilgili düşünme becerileri kaybı ile ilgili pek çok problem için risk azaltmaya fayda sağlamaktadır.

Niasin veya niasinamid, şizofreni ve halüsinasyonların tedavisinde ve önlenmesinde de kullanılır. Çalışmalar aynı zamanda artmış niasin alımı ile dikkat eksikliği hiperaktivite bozukluğu için daha düşük riskler arasındaki korelasyonları göstermektedir.

• Kolesterol Seviyesini Dengeler

B3 vitamini aynı zamanda kandaki trigliserit ve kolesterol seviyesini dengeleyici özellik göstermektedir. Böylelikle kolesterolün normal seyrine düşmesini sağlayarak başta kolesterol hastaları olmak üzere kolesterole bağlı olarak görülen diğer bulgu ve rahatsızlıkların oluşmamasında sizlere yardımcı olur.

• Alzheimer Hastalığına Karşı Koruyucu Özellik Gösterir

B3 vitamini ne işe yarar diye merak ediyorsanız B3 vitamini düzenli olarak kullanılması Alzheimer hastalığına karşı koruma sağlayacaktır. Özellikle son yıllarda giderek artan Alzheimer oranları düşünüldüğünde bu hastalığın önüne temel bir vitamin olan B3 vitamini ile geçebilmeniz size büyük avantaj sağlayacaktır.

• Eklem Hareketliliğini Arttırır

Eklemlerde toplanan ödemleri azaltan B3 eklem hareketliliğini arttırarak eklem ağrılarını azaltır ve eklem kıkırdaklarının yeniden yapılandırılmasına yardımcı olur. Bu özelliği iskelet sistemi hastalıklarının oluşumuna engel olmasını sağlamaktadır. İskelet sistemi hastalığınız varsa günlük tükettiğiniz B3 miktarına özen göstermeniz iskelet sisteminizi güçlendirecek ve rahatsızlığınızı atlatmanız ya da en azından bulgularının ve belirtilerinin azalmasında size yardımcı olacaktır.

• Kan Şekerini Dengeler

Şeker hastalığının tedavisinde kullanılabileceği kabul edilen B3 vitamini kan şekerini dengelemeye yardımcı olmaktadır. Diyabet hastalarının kan şekerleri B3 takviyesi yardımıyla normal seviyelerde seyredebilir.

B3 VİTAMİNİ EKSİKLİĞİ NELERE YOL AÇAR?

Diyette yeterince niasin alınmaması sonucu sinir sistemi, sindirim sistemi ve güneş gören deride simetrik yaralarla kendini gösteren pellegra hastalığı oluşur. Pellegra hastalığı daha çok tek yönlü beslenen;özellikle de sadece mısır tüketen toplumlarda görülür. Hastada iştahsızlık, halsizlik belirtileri yaygın olup, kol ve bacakların güneş gören yerlerinde yaralar oluşur. Depresyon yani ruhsal bozukluk hastalarda yaygındır.

B3 vitamini eksikliği pek çok hastalığa ve rahatsızlığa yol açabilmektedir. Eksikliğin gerçekleşmesi için ya B3 vitaminin yeterince alınmaması ya da B3 emiliminin yeterli düzeyde olmaması gerekir.

B3 vitamini eksikliğinin vücutta yarattığı sorun ve hastalıklar şu şekildedir:

• Cilt Sorunlarına Neden Olur

Cilt sağlığı üzerinde doğrudan bir etkiye sahip olan B3 eksikliği durumunda pellagra adı verilen deri rahatsızlığı gözlemlenebilmektedir. Ciltte enfeksiyon, kızarıklık, lezyon ve kuruluk gibi rahatsızlıklar görülebilmektedir.

• Ağız Sağlığının Bozulmasına Yol Açabilir

B3 vitamini eksikliğine bağlı olarak dilde kızarıklık ve şişlik oluşabilir. Aynı şekilde mukoza tabakasında yangı ve şişme durumu da ortaya çıkabilmektedir.

• Kalp ve Damar Sağlığına Olumsuz Etki Edebilir

B3 vitamini eksikliği belirtileri arasında aynı zamanda kan dolaşımında azalma, göğüs sıkışması, damar problemleri gibi şikayetler de görülebilmektedir.

Sindirim Problemleri Görülebilir

B3 sindirim sistemini destekleyen ve yiyeceklerin sindirilmesine, parçalanmasına yardımcı olan bir vitamindir. Dolayısıyla B3 vitamini eksikliğine bağlı olarak mide bulantısı, kabızlık, ishal gibi rahatsızlıklar görülebilir.

• Hafıza Zayıflığı ve Sinir Sisteminde Aksaklıklar Oluşabilir

B3 vitamini direkt olarak sinir sistemine ve beyin fonksiyonlarına etki eden bir vitamindir. Dolayısıyla bu vitaminin eksikliğine bağlı olarak hafıza zayıflaması ve diğer sinirsel rahatsızlıkların görülmesi olası olacaktır. Aynı zamanda agresiflik ve uykusuzluk gibi durumlara da yol açabilir.

Aşağıda belirtilen yüzdeler, yetişkin erkekler için günlük 16 mg, yetişkin kadınlar için de günde yaklaşık 14 mg dır:

1. Dana Ciğeri
85 gram: 14.2 mg (�)
2. Tavuk göğüs
85 gram: 12.3 mg (v)
3. Ton balığı
1 kutu (80-85 gram kadar): 11.3 mg (q)
4. Ayçekirdeği
1 bardak: 9 mg (V)
5. Doğal beslenmiş dana
85 gram: 9 mg (V)
6. Koyun
85 gram pişmiş: 6.9 mg (C)
7. Somon
85 gram: 6.7 mg (B)

8. Bezelye
1 Bardak: 5.7 mg (5)
9. Sardalya
1 kutu zeytinyağında: 4.8 mg (0)
10. Hindi
85 gram: 4 mg (%)
11. Mantar
1 bardak küçük beyaz olanlardan: 2.5 mg ()
12. Tahin
2 yemek kaşığı: 2.2 mg ()

*Resim MasterTux tarafından Pixabay ‘a yüklendi