Köri baharatı faydaları

Köri baharatının faydaları nelerdir?

Köri baharatı aslında birçok baharatın karışımından elde edilen özel bir lezzet. Körinin içindeki baharatlar ise zerdeçal, zencefil, karanfil, kişniş, kimyon, kırmızı biber, kakule ve fesleğendir. Kullanımına gelince, körinin en çok kullanıldığı mutfak şüphesiz ki Hint mutfağıdır. Ancak dünyanın birçok yerinde yemeklerde ve içkilerde yaygın olarak kullanılır. Köri bitkisi nerede yetişir sorusunun cevabı da meşhur mutfağı ile aynıdır. Kökeni Hindistan olan köri bitkisinin meyveleri siyah renklidir ve turunçgile benzer. Yaprakları genellikle kurutularak yemeklerde kullanılır. Köri sosu içerisinde de bitkinin hem meyveleri hem de kurutulmuş yaprakları kullanılır.

Bu baharatın mutfaklarda iki farklı kullanımı var. Bazı mutfaklar köriyi toz baharat olarak tüketirken bazıları sos olarak kullanıyor. Örneğin Batı mutfağında köri baharat olarak tercih ediliyor. Hint ve Asya mutfaklarında ise daha çok sos olarak kullanılıyor.

Köri A, B, K, C ve E vitamini açısından oldukça zengin bir baharattır. Bunların yanında içerisinde magnezyum, fosfor, çinko, bakır ve kalsiyum gibi birçok mineral barındırıyor. Sindirim sistemini düzenliyor. Vücudu kansere karşı koruyor.

Kemik sağlığına fayda sağlıyor. Bağırsak enfeksiyonlarına karşı direnci artırıyor. Kan basıncını düzenleyerek kalp krizi riskini azaltıyor. Sinir hücrelerine iyi geliyor, böylelikle Alzheimer ve Parkinson gibi hastalıklara karşı koruyucu özellik taşıyor.

Karaciğer rahatsızlıklarında tedavi edici olabiliyor. Göz sağlığına iyi geliyor. Bağışıklık sistemini güçlendiriyor. Kolesterolü düzenliyor. Hazımsızlık sorunlarında rahatlıkla kullanabilirsiniz.

Köri Nedir? Nasıl Yapılır?

Güneydoğu Asya mutfağının yöresel tadı köri:

• Kimyon
• Biber
• Zerdeçal
• Kişniş
• Karanfil
• Kakule
• Zencefil
• Hint cevizi
• Demirhindi
• Acı kırmızı biber baharatlarının eklendiği bir karışımdır.

Temelde ana malzemesi zerdeçal ve sumak olan köri tozu, parlak sarı bir renge sahiptir. Rengini içine katılan zerdeçaldan alan karışım, kullanıldığı yemeğe kendine özgü bir renk katar.

Yoğun bir tada ve yine aromatik fakat bir o kadar da yoğun bir kokuya sahip olan karışım, kokusunu ise köri yaprağı sayesinde kazanır. Turunçgiller familyasından gelen köri ağacı yaprağı, karışımın olmazsa olmazı sayılır. Köri tozuna limonu andıran karakteristik kokusunu veren köri bitkisi yaprağı, aromalı rayihası ile yalnızca baharat karışımında değil farklı şekillerde kullanıma da elverişlidir.

• Anti BakteriyelKöri tozu oluşturan bitki ve baharatlar birçok sağlık yararı ile doludur. Kurutulmuş kişniş gibi otlar, enfeksiyonların vücudu etkilemesini önleyen antibakteriyel ve antifungal özelliklere sahiptir. E.coli ve diğer bağırsak enfeksiyonları gibi hastalıkların önlenmesinde çok faydalıdır. Köri tozu, vücutta bulunan diğer enfeksiyonlarla mücadelede yardımcı olur.
• Sindirim Sistemine Yardımcıdır;Tarçın, zerdeçal, zencefil, gibi baharatlar içeren köri sindirim sisteminin daha iyi çalışmasına yardımcı olur. Uzmanlar sindirim sorunu yaşayan kişilerin köri tüketmesini önermektedir.

• Körinin Sigara İçenlere Faydaları Nelerdir?

  Köri, içinde yer alankrosinisimli madde ile vücutta yer alan tüm toksinleri temizleyebilmektedir. Bilhassa yoğun sigara alışkanlığı olan bireyler, köri baharatını düzenli olarak kullanıp zararların hafiflemesini sağlayabilirler. Vücutta sigara nedeniyle biriken toksinler, her gün düzenli köri kullanımı ile dışarıya daha kolay atılacaktır. Sigarayı bırakma konusunda zorlanılıyorsa en azından köri tüketimi ile zararları en aza indirilmelidir.

• Kansere Karşı Vücudu Korur

  Köri çok güçlü bir antioksidandır. Bu özelliğinden dolayı da vücutta kanser oluşumunu engeller, hatta oluşmuş kanser hücrelerinin gerilemesine yardım eder. İçinde bulunan “kurkumin” denilen maddenin etkisiyle bu özelliğini gösteren köri aynı zamanda özellikle yemek borusundaki kanser hücrelerine yendiği andan itibaren etki ettiği söylenir.

• Alzheimerı önler

  Körinin en değerli bileşenlerinden biri olan zerdeçal, beynin sinir yollarında biriken plakların azalmasını sağlayarak bağışıklık sistemini uyarır. Böylece bilişsel düşüşü ve alzheimer hastalığının oluşumunu önlemeye yardımcı olur. Konu üzerinde yapılan çalışmaların devam etmesiyle beraber, yemeklerinde düzenli olarak köri kullanan kişilerin bu hastalığa daha az yakalandığı gözlemlenmiştir.

• Köri ile Zayıflamak Mümkün mü?

  Doyurucu etkiye sahip olan köri baharatı, çok yemek yemek istemeyen kişilerce bir tutam tüketilebilir. Dengeli ve sağlıklı beslenme adına her gün bir çay kaşığı köri kullanımı zayıflamayı da desteklemektedir. Özellikle çay ile hazırlandığında diyetlerde muhakkak yerini almalıdır. Sindirimi kolaylaştırdığı içinmetabolizmayı hızlandıranbaharat, vücudunuzdayağ yakımını da kolaylaştırmaktadır. Buna bağlı olarak egzersizle birlikte düzenli köri tüketirseniz hızla kilo verdiğinizi görebilirsiniz.

• Karaciğer DetoksifiyeKaraciğer vücudumuza giren tüm yiyecekleri işleyen organdır. Vücudun diğer kısımlarına iletmek için besinleri ve diğer tüm besin öğelerini çıkarır. Köri tozunun ayrılmaz bir parçası olan zerdeçal, kurkumin olarak bilinen bir antioksidan bileşiği içerir. Bu tümör büyümesini, karaciğerde iltihaplanmayı önler ve ayrıca onu detoksifiye eder. Curcumin , karaciğer sağlığına bağlanmıştır ve karaciğer sağlığını arttırdığı gözlemlenmiştir.

• Eklem İltihabını İyileştirici Etki Gösterir;Güçlü antioksidan etkisi ile iltihaplanmalara karşı iyileştirici etkisi olan köri bu etkisini “kurkumin” maddesinden alır. Eklem iltihaplanması hastalıklarının iyileşme süresini hızlandıran köri, içerdiği anti-enflamatuar ile iltihaplanmalara karşı tedavi edici özellik gösterir.

• Safra Kesesi Hastalıklarında Kullanılır

  Özellikle safra taşlarını küçültmek için kullanılan köri bu özelliğine içinde bulundurduğu zerdeçala borçludur. Ayrıca kolesterol dengeleme özelliğine sahip köri safra taşının oluşmasını da bu sayede engeller.

• Kalbi hastalıklara karşı korur

  Körinin içinde bulunan ve vazodilatatör olarak bilinen fesleğen ve kakule, kan basıncının düşmesini sağlar, kan damarlarındaki gerginliği azaltır. Böylecefelç, ateroskleroz vekalp krizigibi birçok kardiyovasküler rahatsızlığın oluşması engellenir. Aynı zamanda barındırdığı lifler sayesinde kolesterolün kontrol edilmesine de yardımcı olur.

• MetabolizmaEtkileyici miktarda protein içerir ve sindirim sistemi için çok faydalıdır. Bu, metabolik hızı arttırmada yardımcı olur ve besinlerin gıdadan vücudun diğer kısımlarına taşınmasına yardımcı olur.

• Bağırsak Sağlığına İyi Gelir;Köri bağırsak sağlığına iyi gelen baharatlar içerdiği için sindirim sistemini düzenler ve bağırsakların daha iyi çalışmasına yardımcı olur. İçerdiği zerdeçal baharatı ile köri bağırsak faaliyetlerini düzenler ve kabızlık sorunun azalmasını sağlar. Yemeklerde düzenli olarak köri tüketmek mide gazı ve şişkinliğinin azalmasına yardımcı olur.

• Soğuk Algınlığı, Astım gibi Hastalıklara da İyi Gelir

  Soğuk algınlıklık, astım, baş dönmeleri gibi hastalıklara körinin iyi geldiği bilim adamları tarafından söylenir. Hatta cinsel yolla bulaşan hastalıkların tedavisinde de kullanılan köri baharatı ayrıca göz hastalıklarının tedavisinde de kullanılmakta ve çok iyi gelir.

• Sağlıklı KemiklerKemik sağlığı için hayati öneme sahip bileşenler içerir; yeterli bir kemik yoğunluğunun korunmasına yardımcı olur. 100 gram başına köri tozunda bulunan% 19 kalsiyum, yetişkin bir yetişkin için günlük gereksinimin iyi bir bölümünü oluşturur. Fosfor ve magnezyum ayrıca kemik ve kas sağlığını korumada ve dejeneratif süreci yavaşlatmakta faydalıdır.

• Hazımsızlığa İyi Gelir;Yemeklerden sonra birçok kişi hazımsızlık şikayeti yaşar. Vücudun genel sağlık durumu ya da hazımsızlığa neden olabilecek yemeklerden dolayı midede şişkinlik oluşabilir. Hazımsızlığa iyi gelen baharatlardan biri de köridir. Köri sindirime yardımcı etkisi ile mide gazının geçmesini sağlar ve hazımsızlığa iyi gelir.

• Tok Tutar;Kilo almamak için tok tutucu besinlerin tüketilmesi oldukça önemlidir. Köri eklenmiş yiyeceklerin tüketilmesi uzun süre tok tutmayı sağlar ve doyurucu etki gösterir.

• Zehirlenmeyi önler

  Köride bulunan kişniş, vücuttan kurşun ve cıva gibi toksik ağır metallerin atılmasına yardımcı olur. Araştırmalara göre düzenli olarak tüketilmesi düşük testosteron seviyeleri ve düşük sperm sayımı da dahil olmak üzere zehirlenmenin etkilerinin bir kısmını engellediğini ortaya koyuyor. Bunun dışında köri karaciğerdeki iltihaplanma, kanser ve tümöre yol açan bazı genlerin ortaya çıkmasını önler.

• Yaşlanma Karşıtı ÖzelliklerBir besin listesiyle birlikte, köri tozu ayrıca hem içinde hem de dışında vücuda oksidatif hasarı önleyen antioksidanlar içerir. Körili toz içindeki zerdeçal ve C vitamini yaşlanma sürecini yavaşlatmakta ve kırışıklıkların ortaya çıkmasını önlemede çok faydalıdır.

• Antibakteriyel özelliğe sahiptir

  Köride bulunan baharatlardan biri olan kişniş, antibakteriyel özelliği ile bilinir. Gıda kaynaklı hastalıklar, hastane enfeksiyonları ve bağırsak enfeksiyonlarına karşı mücadelede vücuda yardımcı olur. Düzenli olarak köri tüketerek bağışıklık sisteminizi güçlendirebilir ve mikrobik hastalıklara karşı vücudunuzu koruma altına alabilirsiniz.

• Ağrı kesiciZerdeçal gibi malzemeleri pişmiş yemeğinize dahil etmek için iyi bir yoldur. Zerdeçal eklem ağrıları hafifletilmesinde çok etkilidir ve ayrıca iltihaplanma ve romatoid artrit gibi hastalıkları tedavi etmek için kullanılır. Zerdeçal neredeyse antibiyotik ve ibuprofen etkileri vardır. Bu, köri tozunu çoklu hastalıklar için doğal bir ilaç yapar.

• Bilişsel HastalıklarAkıl sağlığı için yararlı olan birkaç baharat vardır. Bununla birlikte, zerdeçal zihinsel bozuklukların oluşmasını önlemede en etkili biridir. Kurkumin, serbest radikallerin sinir sistemi üzerindeki etkilerini azaltır; toksinlerin vücuttan atılmasını sağlayan daha güçlü bir bağışıklık sistemi kurulmasına yardımcı olur. Belleğe yol açan nöral yolaklardaki plakayı çıkarttığı görülmüştür. Yiyeceklerine düzenli olarak köri tozu ekleyenlerin, Alzheimer gibi hastalıklardan daha az muzdarip oldukları görülmüştür.

*Resim FRANCESCO ANGRISANI tarafından Pixabay‘a yüklendi