Omega 3 faydaları nelerdir?
İnsan vücudu, bir omega-6 yağ asidi türevi olan linoleik asit (LA) ve bir omega-3 yağ asidi türevi olan alfa-linolenik asit (ALA) haricinde ihtiyaç duyduğu tüm yağ asitlerini üretebilir. Bu yağ asitleri, vücutta sentezlenemedikleri için diyetle birlikte alınması zorunludur ve bu nedenle “esansiyel yağ asitleri” olarak adlandırılırlar. Bu yağ asitlerinin her ikisi de büyüme ve onarım için gereklidir,
Omega 3 çeşitleri
- ALA: Çoğunlukla vücutta enerji elde etmek için kullanılır. Besinlerden alınan en yaygın omega-3 olmasına rağmen vücutta kullanılabilmesi için önce EPA’ya, sonrasında da DHA’ya dönüştürülmesi gerekir. Ancak bu dönüşüm oranı insanlarda yetersizdir. Bu yüzden ALA, hiçbir zaman tek omega-3 kaynağı olarak kullanılmamalıdır.
- EPA: İnsan vücudunda birçok temel işleve sahiptir. Bunların en önemlisi eikosanoid denilen sinyal molekülleri oluşturmak için kullanılmasıdır. Bu moleküller, vücuttaki iltihaplanmanın azalmasını sağlar. Ayrıca EPA’nın belirli ruhsal sorunlara, özellikle de depresyona karşı etkili olduğu bulunmuştur.
- DHA: İnsan vücudundaki en önemli omega-3 yağ asididir. Bir kısmı EPA’nın dönüşümü ile ortaya çıkar. Beyin, gözün retina tabakası ve vücudun birçok bölümünde önemli bir yapısal bileşendir. Sinir sistemi gelişimi için çok önemlidir.
- Omega 3 (Alfa Linolenik asit), omega 6(Linoleik asit) ve omega 9 (Oleik asit). Kolesterol seviyesini düşürüp kanın pıhtılaşmasını önleyerek kalp krizi riskini önler, bağışıklık sistemini koruyup güçlendirir.
-
Eskimolarda kalp hastalığı, şeker hastalığı, yüksek tansiyon, ve kanserin neredeyse hiç görülmediği tespit edilmiş. Günlük yaklaşık 10,000 mg balık yağı,
omega-3 tükettikleri ortaya konmuş
Omega 3:
- Kilo vermeye yardımcı olur Obezite, kalp hastalığı, tip 2 diyabet ve kanser dahil olmak üzere diğer hastalıklarda riski önemli ölçüde artıran bir sorundur. Balık yağı takviyeleri, obez kişilerde vücut bileşimini ve kalp hastalığı risk faktörlerini iyileştirebilir. Ayrıca, bazı araştırmalar balık yağı takviyelerinin diyet veya egzersizle birlikte kilo vermenize yardımcı olabileceğini göstermektedir.
- Romatoid artrit ağrılarını hafifletir Araştırmalar, balık yağı takviyelerinin, romatoid artrit hastalarında ağrıyı azaltmaya, sabah tutukluğunu iyileştirmeye ve eklem hassasiyetini hafifletmeye yardımcı olabileceğini göstermektedir.
-
Depresyon ve kaygı
Omega-3’ler depresyon ve kaygıyı önlemeye ve tedavi etmeye yardımcı olabilirler. Düzenli olarak tüketen kişilerin depresyona daha az yatkın olduğu görülmüştür. Ayrıca omega-3 takviyelerinin kullanılması depresyon ve kaygı belirtilerini azaltabilir. EPA, depresyonla mücadelede en etkili olan türdür.
- Prostat kanseri Bir çalışmada, düşük yağlı bir diyetin yanı sıra balık yağlarının da prostat kanseri gelişme riskini azaltabileceği bulunmuştur.
- Göz sağlığına fayda sağlar. İçeriğindeki DHA adlı bileşen sayesinde gözdeki maküler dejenerasyon riskini azaltır. Böylece körlüğe ve göz hasarına yakalanma oranı düşer.
- Kalbi Hava Kirliliğinin Olumsuz Etkilerinden Korur Balık yağının hava kirliliğinin kalp üzerindeki olumsuz etkilerini azalttığını kim tahmin edebilirdi ki? 2012 yılında Amerika’da yapılan bir araştırmada, 29 orta yaşlı yetişkinin 4 hafta boyunca her gün 3 gr. balık yağı kullanması istendi ve günde 2 saat boyunca kirli havaya maruz bırakıldılar. Araştırma sonunda balık yağı kullanan grubun plasebo alan gruba göre, daha az negatif etkiye maruz kaldığını tespit edildi. Omega-3 yağ asitleri, kirli havanın kalp ve yağ dokusu üzerindeki olumsuz etkilerine karşı koruma sağlamaktadır.
-
Enflamasyonu azaltır
Omega-3 yağ asitleri vücut genelinde bulunan enflamasyon düzeyini azaltır. Pek çok kronik hastalığın gelişiminde önemli bir rol oynayan enflamasyon, omega-3 açısından zengin bir diyetle azaltılabilir, dahası önlenebilir.
- İltihapları azaltabilir İltihap, bağışıklık sisteminin enfeksiyonlarla mücadele ve yaraları iyileştirme yoludur. Ancak, kronik iltihaplar obezite, diyabet, depresyon ve kalp hastalıkları gibi bazı ciddi rahatsızlıklarla ilişkilidir. İltihapların azalması bu hastalık semptomlarının da azalmasına yardımcı olabilir. Balık yağı, iltihap önleyici özellikleriyle, kronik iltihaplanmaya neden olan rahatsızlıkların tedavisine yardımcı olabilir.
-
Kireçlenme Olarak Bilinen Osteoartrite Karşı Koruma Sağlar
Bristol Üniversitesi’nde yapılan bir araştırmaya göre Omega-3 balık yağı kireçlenme belirtilerini azaltmaktadır. Genetik olarak kireçlenme problemi yaşayan kobay fareleri Omega-3’ten zengin bir diyet ile beslendiklerinde, standart diyet ile beslenen farelere göre kireçlenmenin P azaldığı görülmüştür. Eğer eklem ağrısı şikayetiniz varsa, balık yağı hapı kullanarak iyileşme hızınızı arttırabilirsiniz.
-
Gebelik
DHA, bebeklerde beyin gelişimi için çok önemlidir. Gebelik sırasında yeterince omega-3 almak doğacak çocuğun zeka, iletişim ve sosyal beceri gelişimini olumlu yönde etkiler; davranışsal problemler, gelişimsel gecikme, DEHB (Dikkat Eksikliği ve Hiperaktivite Bozukluğu) ve otizm riskini de azaltır.
- Doğum sonrası depresyon Hamilelik sırasında tüketilen balık yağları, doğum sonrası depresyon riskini azaltabilir. Araştırmacılar, haftada iki veya üç kez yüksek seviyede omega ile balık yemenin faydalı olabileceğini önermektedir. Protein ve mineraller sağladıklarından, besin kaynakları takviye yerine tavsiye edilir.
- Hamilelik döneminde bebek için faydalı bir asittir. Bebeklerde beyin gelişimi için oldukça yararlıdır. İçeriğindeki DHA bileşeni beyin ve retinanın gelişimine katkıda bulunur. Hamilelik sırasında tüketilmesiyle bebeklerde daha iyi zeka gelişimi, daha iyi iletişim ve sosyal beceriler, otizm gibi rahatsızlıklara yakalanma oranında düşme, gelişememe riskinin azaldığı belirtilmiştir.
- Yaşlanma Belirtilerini Azaltır Yapılan araştırmalar telomer kısalmasının kök hücre fonksiyonlarını kısıtlayabildiğini ve hücresel yenilenmeyi yavaşlatarak erken yaşlanmaya yol açtığını göstermektedir. 2010 yılında California Üniversitesi’nde 600 hasta arasında yapılan bir araştırmada balık yağı ve telomer kısalması arasında bir bağ bulunmuştur. Omega-3 yağ asidi oranı yüksek olan koroner kalp hastalarının, daha uzun telomerlere sahip olduğu görülmüştür. Haftada 2 kere somon balığı gibi Omega-3 yönünden zengin bir balık yerseniz, kandaki Omega-3 seviyenizi arttırabilirsiniz.
-
Uyku kalitesini artırır
İyi uyku; sindirimi, hormon dengesini ve bütünsel sağlığı güçlendirerek daha iyi çalışan bir zihne ve bedene sahip olmanızı sağlar. Omega-3 yağ asitlerinin, uyku kalitesini artıran melotonin hormonu ile bağlantılı olduğu ve uyku apnesi de dahil olmak üzere pek çok uyku rahatsızlığına iyi geldiği, yapılan araştırmalar ile ortaya koyulmaktadır.
- Astım belirtileri ve alerji riskini azaltabilir Astım günümüzde bebeklerde giderek daha sık görülmektedir. Bazı araştırmalar balık yağının astım belirtilerini, özellikle erken yaşlarda azaltabileceğini göstermiştir. Ayrıca, hamile annelerin balık yağı takviyesi kullanması bebeklerde alerji riskini azaltabileceği gösterilmiştir.
-
Yağ Yakımına Yardımcı Olur
Güney Avustralya Üniversitesi’nde Peter Howe ve arkadaşlarının diyet ve egzersizlerin vücut üzerindeki etkilerini araştırdığı bir araştırmada, egzersiz ile birlikte balık yağı destekleri kullanmanın daha fazla yağ yakımına sebep olduğu görülmüştür. Araştırmada metabolik sendromu olan ve kalp hastalıklarına yakalanma riski yüksek olan aşırı kilolu kişiler, 12 hafta boyunca her gün omega-3 balık yağı aldılar ve haftanın 3 günü orta seviyeli egzersiz yaptılar. Omega 3 faydaları ve etkilerini ölçebilmek açısından yapılan bu araştırmanın sonunda bu grubun bel çevresindeki yağdaki azalma, sadece balık yağı alan ya da sadece egzersiz yapan gruptan daha fazlaydı. Balık yağında bulunan DHA (docosahexaenoic asit)’nın insülin sentezleme ve EPA (eicosapentaenoic asit)’nın antienflamatuvar yeteneği ve her ikisinin de yağ yakımına yardımcı olma özellikleri sayesinde, balık yağı kilo vermeye yardımcı olan bir besin desteği olarak karşımıza çıkmaktadır.
-
Bebek-Çocuk sağlığı
Bebek ve çocukların, sağlıklı beyin ve göz gelişimi için yeterli miktarda DHA almaları gerekir. Anne sütü, önemli miktarda DHA içerir. Ancak anne sütünün alınamadığı veya yetersiz olduğu durumda kullanılan mamaların omega-3 takviyeli olmalıdır. Yeterli omega-3 alımı, hastalık riskini azaltır.
- Ruh sağlığı yararları 2007 yılında yürütülen 8 haftalık bir pilot çalışma, balık yağlarının davranış problemleri olan gençlere, özellikle dikkat eksikliği hiperaktivite bozukluğu olanlara (DEHB) yardımcı olabileceğini göstermiştir. Çalışma, günde 8 ila 16 gram (g),EPA ve DHA tüketen çocukların, ebeveynleri ve onlarla çalışan psikiyatristler tarafından yapılan değerlendirmelerde, davranışlarında önemli gelişmeler olduğunu göstermiştir.
- Kalp hastalığına yakalanma riskini azaltır. Kalp krizi ve felç dünya üzerinde en yaygın ölüm sebepleri arasındadır. Araştırmalara göre balık yiyen kişilerde bu rahatsızlıklara bağlı olarak ölüm riski azalmaktadır. Bu yağ asidinin düzenli tüketilmesiyle kalp hastalıklarına sebep olacak faktörlerde azalma gözlemlenmiştir.
- Hafızayı ve Zekâyı Güçlendirir Araştırmacılar balık yağı ve bilişsel zekâ arasında pozitif bir ilişki bulmuşlardır. Balık yağı kullanan kişilerin kullanmayanlara göre beyinlerinin serebral korteks ve hipokampus bölümleri daha gelişmiş olduğu için, hafıza ve düşünme yönünden daha başarılı oldukları görülmüştür. Omega-3 yönünden eksik bir beslenme beyninizin daha hızlı yaşlanmasına ve düşünme yetilerinizi gerileterek hafızanın bazı bölümlerini kaybetmenize yol açabilir. Kısaca balık yağı kullanmayan kişilerin beyinleri, kullananlara göre daha hızlı küçülmektedir. Ayrıca balık yağının depresyon tedavisinde de kullanılabileceği bilinmektedir.
-
Adet ağrılarına iyi gelir
PMS ağrıları, kadınların ortalama yüzde 75’ini etkileyen bir sorundur. Omega-3 yağ asidi takviyesi; adet döngüsü semptomlarını azaltır ve PMS sürecinin daha sorunsuz geçmesini sağlar.
- Kemik sağlığına iyi gelir Kalsiyum ve D vitamini kemik sağlığı için çok önemlidir, ancak bazı çalışmalar omega-3 yağ asitlerinin de kemik sağlığına faydası olabileceğini göstermektedir.
-
Yağsız Kas Kütlesini Korumaya Yardımcı Olur
Kemoterapi gören kanser hastalarının kas kaybını engellemeye yardımcı olan balık yağı, siz uykudayken bile metabolik olarak aktif olan kaslarınızı koruyacak ve daha fazla kalori yakmanıza neden olacaktır. Günde 2.2 gr. EPA alan ve almayan hastalar arasında yapılan karşılaştırmalı araştırmada, balık yağı almayan grubun ortalama 2.3 kg. kaybettiği, balık yağı alan grubun i’unun da kaslarını koruduğu ya da yeni kas artışına sahip oldukları görülmüştür.
-
Dikkat Eksikliği ve Hiperaktivite Bozukluğu (DEHB)
DEHB’li çocukların kanındaki omega-3 yağ asitlerinin, sağlıklı yaşıtlarına göre daha düşük olduğu gözlemlenmiştir. Omega-3 takviyeleri, çocuklarda DEHB belirtilerini azaltabilir. Dikkat artar; hiperaktivite, dürtüsellik ve saldırganlık azalır. Son zamanlarda balık yağı takviyelerinin DEHB için en umut verici tedavilerden biri olduğu ileri sürülmektedir.
- Belleğe faydaları Omega-3 yağ asidi alımı, yapılan bir araştırmaya göre, sağlıklı genç yetişkinlerde çalışma belleğinin geliştirilmesinde yardımcı olabileceğini göstermiştir. Bununla birlikte, başka bir çalışma da, yüksek düzeylerde omega-3’ün yaşlı kadınlarda bilişsel gerilemeyi engellemediğini göstermiştir.
- Astıma yakalanma riskini azaltır. Astım, nefes darlığı, hırıltı ve öksürük çeşitli akciğer rahatsızlıklarıdır. Akciğerlerin hava yollarındaki şişlik ve iltihaplanma sebebiyle astım ortaya çıkar. Yağ asidi tüketilmesiyle astıma karşı rahatlama sağlanabilir.
- Koroner kalp hastalığı riskini azaltabilir Koroner kalp hastalığı, kalbin ana kan damarlarında meydana gelir. Destekleyici ancak kesin olmayan araştırmalar, EPA ve DHA Omega-3 yağ asitleri tüketiminin koroner kalp hastalığı riskini azaltabileceğini göstermektedir.
-
Vücut Yağlarını Eritmeye Yardımcı Olur
Balık yağı omega-3 yağ asitlerinden meydana geldiği için vücuda esansiyel yağ desteği sağlar. Esansiyel yağları vücut tek başına üretemez, gıdalar yoluyla alınması gerekmektedir. Balık yağı vücutta yağa dönüşmez (yağ olarak depolanmaz); aksine hücreleri koruyucu bir yağ tabakası olarak kullanır. Tüm yağlar hücre koruyucu bir tabakaya dönüşebilir ancak hücrelerin en iyi şekilde fonksiyon gösterebilmesi için balık yağı gereklidir çünkü insülin aktivitesini arttırır. Yağ kaybı için daha iyi bir insülin duyarlılığı gereklidir. Eğer insülin hassasiyetiniz azsa, yağ kaybetmeniz çok zordur. 6 hafta boyunca günde 4 gr. aspur (yalancı safran) yağı ve balık yağı alan iki grup kıyaslandığında, balık yağı alan grubun kas kütlesinin arttığı ve daha fazla yağ kaybettiği görülmüştür. Her iki grup da herhangi bir egzersiz yapmamıştır. Balık yağı alan grubun aynı zamanda stres hormonu kortizol seviyesinde de düşüş görülmüştür. Kortizol, kas yıkımına sebep olan ve yağ almayı kolaylaştıran katabolik bir hormondur.
-
Enflamasyon
Normalde vücuttaki enfeksiyon ve yaralanmalara karşı gelişen doğal ve sağlıklı bir tepki olan enflamasyon bazen kronik bir hale dönüşür. Bu durumun sağlık üzerinde pek çok olumsuz etkisi vardır. Omega-3 yağ asitleri, iltihap giderici etkileri ile kronik enflamasyonu azaltırlar.
- Alzheimer hastalığı Uzun yıllar boyunca, düzenli balık yağı tüketiminin Alzheimer hastalığını önlemeye yardımcı olabileceği düşünülmüştür. Bununla birlikte, 2010 yılında yapılan büyük bir araştırmada, balık yağlarının Alzheimer’i önleme konusunda bir plasebodan daha iyi olmadığı bulunmuştur. Bu arada, 2007 yılında yapılan bir araştıma sonuçlarına göre balık, omega-3 yağları, meyve ve sebzelerdeki yüksek diyetin demans ve Alzheimer riskini azalttığı bildirilmiştir.
- Uykusuzluğa iyi gelir. İyi uyuyamamak depresyon, diyabet ve obeziteye neden olabilir. Uyku kalitesini ve süresini arttırır.
- Cilde fayda sağlar. Hücre zarlarının sağlığına iyi gelir. Sağlıklı hücre zarı, esnek, nemli, yumuşak ve kırışıksız bir cilde sahip olmaya yardım eder. Cildin erken yaşlanmasını önler. Güneşin zararlı etkilerine karşı cildi korur. Akne oluşumunu engeller.
- Genel sağlıklı yaşamı destekler Kardiyovasküler sağlığı desteklemenin yanı sıra, omega-3 yağ asidi diğer sağlık alanlarına da yardımcı olabilir. Bu sağlıklı yağlar metabolik sağlığı ve cildi desteklemeye yardımcı olur.
-
Anabolik Olması Sebebiyle Protein Sentezlenmesine Destek Olur
Balık yağı katabolik olan kortizol seviyesini düşürdüğü için, doğal olarak anabolik bir besin desteğiymiş gibi gelebilir. Bu fikri destekleyen araştırmalar da bulunmaktadır. 8 hafta boyunca balık yağı ile beslenen yaşlı farelerde protein sentezinde ve kas kesiti boyutunda artış görülmüştür. Balık yağı insanlar için de anabolik bir etki göstermektedir. Günde 4 gr. balık yağı kullanan orta yaşlı yetişkinlerde protein sentezinde artış, kas kütlesinde %2 artış, mTOR sinyalinde 0 artış, insülin duyarlılığında gelişme tespit edilmiştir ama vücut ölçülerinde bir değişiklik görülmemiştir. Balık yağı lösin, BCAA ve whey protein tozu ile birlikte alındığında protein sentezinde daha da artış sağlayacaktır. Daha fazla protein sentezlenmesi, daha az kas kaybı ve daha çok kas yapımı anlamına gelir. Ne var ki NCAA (National Collegiate Athletics Association) okulların burslu atletlere haksız rekabet sayılacağı için omega-3 dağıtmasını yasaklamıştır.
-
Otoimmün hastalıklar
Bağışıklık sisteminin sağlıklı hücrelere saldırması sonucu oluşan hastalıklardır. En önemli örneği olan tip 1 diyabet, bağışıklık sisteminin pankreastaki insülin üreten hücrelere saldırmasıyla ortaya çıkar. Aynı mekanizma ile ortaya çıkan pek çok hastalık vardır. Özellikle yaşamın ilk yılında yeterli alınması otoimmün hastalıklar açısından koruyucudur.
- Görme kaybı Balık yağındaki dokosahekzaenoik asitin (DHA) yeterli miktarda tüketiminin insanları yaşa bağlı görme kaybından koruduğu anlaşıldı.
- Bazı zihinsel bozuklukların tedavisine yardımcı olabilir Beyniniz yaklaşık% 60 yağdan oluşur ve bu yağın çoğu omega-3 yağ asitleridir. Bu nedenle, omega-3’ler normal beyin fonksiyonu için gereklidir. Aslında, bazı çalışmalar belirli zihinsel bozukluğu olan kişilerin düşük omega-3 kan seviyelerine sahip olduğunu göstermektedir. Araştırmalar balık yağı takviyelerinin bazı zihinsel hastalıkların semptomlarının başlamasını önleyebileceğini veya iyileştirebileceğini öne sürmektedir. Örneğin, risk altındakilerde psikotik bozukluk olasılığını azaltabilir. Ayrıca, yüksek dozlu balık yağı takviyeleri, hem şizofreni hem de bipolar bozukluk semptomlarını azaltabilir.
- İnsülin Duyarlılığını ve Metabolizmayı İyileştirir 8. maddede bahsettiğimiz hücrelerin yağ dokusu ile kaplanarak korunması, hücre reseptörlerinin insülin ile daha kolay bağ kurabilmesini sağlar. Hücre bir kere insülin ile bağ kurduğu zaman, gıdalardan alınan karbonhidratlardaki glikozu kaslara ulaştırarak daha sonra enerji olarak kullanılmasını kolaylaştırır. Eğer insülin kolayca bu bağı kuramazsa, kortizol seviyesini arttırır ve bu da enflamasyona yol açarak kilo almanıza yol açar.İnsülin aynı zamanda kas yapımında da rol oynar. Bu yüzden anabolik bir hormondur. Balık yağı kullanarak ve karbonhidrat alımınızı kısıtlayarak, kas yapma sürecinize destek olabilir ve fiziksel performans ve yağ kaybı için gerekli olan kreatin ve karnitin gibi besinlerin kaslarınıza daha iyi nüfuz etmesine yardımcı olabilirsiniz.Tip 2 diyabeti olan kadınlar üzerinde yapılan bir araştırmada, günde 1.5 ve 2.5 gr. balık yağı alan kadınların 30 gün sonra vücut yağlarında ve bel çevrelerinde azalma görülmüştür. Şaşırtıcıdır ki, günde 1.5 gr. balık yağı alanlarda bu azalma daha fazla olmuştur ve insülin seviyelerinde iyileşme görülmüştür.
-
Karaciğer yağlanması
Alkole bağlı olmayan karaciğer yağlanması, obezite salgını ile birlikte oldukça artış göstermiştir. Omega 3’ler, obez kişilerde karaciğer yağlanmasını azaltır.
- Epilepsi Nöroloji, Nöroşirürji ve Psikiyatri Dergisi’nde yayınlanan bir 2014 araştırması, epilepsi hastalarının her gün düşük dozda omega-3 balık yağı tüketmeleri durumunda daha az nöbet geçirebileceğini iddia etmektedir.
- Egzersiz Performansını Arttırmaya Yardımcı Olur Kas yapmanın formülü ‘Kas sentezi – Kas bozulması = Yağsız kas kütlesi’dir. EPA ve DHA da kas sentezlemeyi hızlandırdığı ve kas bozulmasını da engellediği için, kas geliştirme yolculuğunuzda size büyük destek sağlayacaktır. Aynı zamanda insülin fonksiyonlarını düzenledikleri, glikoz ve yağ asitlerinin hücrelere girişini arttırdıkları için de, genel fiziksel görünümünüzü iyileştirerek, egzersizler sırasında kaslara daha fazla enerji ulaşmasını sağlarlar. DHA ve EPA’nın kan akışını düzelterek genel kalp sağlığını iyileştirerek egzersiz performansınızı arttırmaya yardımcı olur. Yoğun egzersizler ve ağırlık çalışmaları enflamasyonu ve oksidasyonu arttırdığı için, balık yağının antienflamatuvar özelliği sayesinde iyileşme dönemi hızlanabilir.
-
Kemik ve eklem sağlığı
Omega-3’ler kemiklerdeki kalsiyum miktarını artırarak güçlenmelerini sağlar. Bu da kemik erimesi riskini azaltır. Ayrıca artrit tedavisine de yardımcı olur. Omega-3 alan hastaların eklem ağrılarında azalma ve kavrama kuvvetlerinde artış görülmüştür.
- Şizofreni ve psikotik bozukluklar Balık yağında bulunan Omega-3 yağ asitleri psikoz riskini azaltmaya yardımcı olabilir. Omega-3 takviyeleriyle yapılan 12 haftalık bir çalışma, psikotik bozuklukların gelişme riskinin önemli ölçüde azalttığını ortaya koymuştur.
-
Ani ölüm riskini % 45 gibi bir oranda azaltmaktadır. 7000 mg üzerinde yoğun bakım hastalarında ölüm oranını azalttığı, yoğun bakımda kalış süresini kısalttığı ve antibiyotik ihtiyacının
düştüğü görülmüştür. Çarpıntısı olan hastalarda beta blokörlerle aynı sonuç elde edilmiş ancak yan etki görülmemiş - Kolesterol düşürücü ilaçlarla kıyaslandığında daha etkili olduğu ve yan etkileri olan kc ve kas dokusu harabiyeti, cinsel güçsüzlük gibi rahatsızlıkların olmadığı görülmüş.
- Alzheimer hastalığı riski % 50 oranında azalmakta
- Beyin ve eklem fonksiyonunu güçlendirir.
- Depresyonda oldukça etkilidir.
- Dopamin ve Serotonin seviyesini artırdığı için saldırganlığı azalttığı bilinmektedir.
- Kanser riskini azaltabilir. (Özellikle göğüs, akciğer, yumurtalık ve kalın bağırsak kanserleri için)
- Kalp hastalıklarında yardımcıdır.
- Kalpteki ritim bozukluklarında etkilidir.
- Etkilerini bel çevresindeki yağların artması, yüksek kan basıncı, insülin direnci, yüksek trigliserit ve düşük HDL miktarı olarak gösteren metabolik sendromun semptomlarını azaltır.
- Makular dejenerasyon % 40 oranında düzelmekte görülme sıklığında % 75 oranında riskin azaldığı tespit edilmiş.
- Günde 3000 mg alımı ile kolesterol seviyesinin normale döndüğü tespit edilmiştir
- 1000 mg dozda depresyonda belirgin bir biçimde düzelme görülmüş
- Hamilelikte önerilmektedir. omega-3 ile beslenen annelerde hamilelik süresinin uzadığı, bebeğin doğum kilosunun arttığı ve erken doğum riskinin azaldığı görülmüştür .
- Beyin gelişimi için gereklidir. Çocuklarda en az 1500 mg günlük doz olarak tavsiye edilmektedir
-
Omega-3 yağ asitleri anti-inflamatuardır ve trombosit agregasyonunu inhibe eder; Lipoprotein metabolizması, endotelyal hücre fonksiyonu, vasküler reaktivite, sitokin üretimi,
koagülasyon ve fibrinolizis gibi, vücutta birçok biyolojik etkileri de vardır. - Cildin yağ dengesini ayarlar, cildin hidrasyonunu dengeler, saç diplerindeki iltahaplanmayı önler, cildin erken yaşlanmasını önler, akneyi önler.
- Tansiyon düşmesini sağlar.
- Ateroskleroz dediğimiz damar sertliklerinde oldukça faydalıdır. Damar iç çeperinde plak oluşumunu engeller.
- Bağışıklık sistemini korur.
- Göz retinası, deri ve sperm hücrelerinin yapısında bulunur. Göz kurumasını ve makula hastalıklarını önler. Glokom hastalığında da etkilidir. Hindistan’da 2015 yılında sürekli bilgisayar kullanan 456 kişilerde göz kurumasını önlediği ispat edilmiştir.
- Trigliserid, LDL, kolesterolün düşmesine yardımcı olur.
- HDL (iyi kolesterol) seviyesini artırır.
- Tip 2 şeker hastalığında oldukça etkilidir.
- İltihaplarda çok etkilidir.
- Omega-3, VASKÜLER İNFLAMASYON’u (damar iltihaplanması) inhibe ederek anti-inflamatuar etki göstermektedir.
- Anti-aritmik ve anti-aterosklerotik’tir. Endotel fonksiyonunu düzeltir, kan basıncını ve trigliserit düzeyini düşürür .
- n-3’ten zengin yağ asitleri içeren diyet, yağ dokusu (adipose) gelişimini azaltmakta ve βoksidasyonunu artırmaktadır. Böylece yağ hücrelerinin büyümesi yavaşlamakta ve çocuklarda obezite riski azaltılmaktadır.
- Kanın akışkanlığını sağlayarak damar tıkanıklığını ve damarlarda yağ birikimini önler.
- Kalp krizi riskini en aza indirir.
- İyi kolesterolü yükseltirken, kötü kolesterolü de düşürmeye yardımcı olur.
- Sporcuların kas yapımında yağ kaybı ile ilgili yararlar sağlar.
- Hafızayı ve belleği güçlendirir. Demans (Bunama) ve Alzheimer’da etkilidir.
- Kan pıhtılaşmasını kontrol etmek ve beyin zarlarını oluşturmaktan sorumludur.
- Artrit ve artrozlarda çok etkilidir.
- Ani ölümü azaltır.
- Lupus, Psoriazis (Sedef) ve egzama gibi deri hastalıklarını kontrol etmeye yardımcı olur.
- Sperm kalitesini artırır.
- Romatoid artritte oldukça etkilidir. Buradaki enflamasyon, ödemi, eklem tutukluğunu azaltır.
- Davranış bozukluklarının düzelmesinde omega-3 tüketimi faydalıdır. Şizofren ve bipolar bozukluk sahibi hastalarda omega-3’ün davranış bozukluğunu azalttığı görülmüştür.
- Prostat kanseri;Bir çalışmada, düşük yağlı bir diyetin yanı sıra balık yağlarının da prostat kanseri gelişme riskini azaltabileceği bulunmuştur.
Omega 3 hangi besinlerde bulunur?
ALA içeren gıdalar:
- Lahana, ıspanak, semizotu
- Soya fasulyesi
- Avokado
- Ceviz
- Chia tohumu, keten tohumu, kenevir tohumu
- Keten tohumu yağı ve kanola yağı
EPA ve DHA içeren gıdalar:
- Ringa balığı, somon, yılan balığı, karides ve mersin balığı gibi yağlı balık ve kabuklu deniz ürünleri
- Otla beslenen hayvanlardan elde edilen et ve süt ürünleri
- Omega-3 bakımından zenginleştirilmiş yumurtalar
*Resim PublicDomainPictures tarafından Pixabay ‘a yüklendi