Kalp Krizinin Belirtileri Nelerdir İşte kalp krizinin 10 kritik sinyali

Kalp Krizinin Belirtileri Nelerdir? İşte kalp krizinin 10 kritik sinyali

Miyokard enfarktüsü olarak adlandırılan kalp krizinin birçok insanın yaşamını tehdit etmektedir. Kalp kasının oksijen almasını sağlayacak olan atar damarların tıkanması sonucunda kalp krizi meydana gelecektir. Kalp krizinin nedenleri arasında ailesinde daha önceden kalp krizi geçirilmesi, sigara kullanması, yüksek tansiyon hastası olması gibi nedenlerin yanında diyabet hastalarının ve sağlıksız bir yaşama sahip olan kişilerde riskli olduklarından sıklıkla görülmektedir.
Koroner arterler kalbi besleyen damarlardır. Kalp dakikada 60-80 defa bütün vücuda kan pompalar ve vücuda kan gönderirken kendisinin de kan alması, beslenmesi gerekir. Yıllar içerisinde vücutta yakılamayan kolesterol koroner arterlerde birikerek yağ tabakaları meydana getirir.

Bu yağ tabakaları zaman içerisinde sertleşerek damarların daralmasına neden olurlar. Tıkanma süreci sağlıksız beslenme, sigara kullanımı ve hareketsizlik gibi sebeplerle daha da hızlanır. Tüm bunların sonucu olarak damar çeperi giderek daralır ve son aşamada da tıkanır. Tıkanma olması kalbe giden kan akışının kesilmesine ve bu da kalp krizine yol açar.

Kalp krizi tam yerleşmeden birkaç gün öncesinde göğüs ağrılarıyla kendini gösterir. Ağrı göğsün arkasına yerleşir, mide,  sırt, çene, omuz ve kollara yayılıyorsa derhal bir doktora başvurmak gerekir.

Sıkışma ya da baskı hissi biçimindeki ağrılar aniden başlayıp göğsün ön duvarında boyna ve çeneye doğru yayılıyorsa veya omuz ve kolların iç kısmına vurabiliyorsa bunlar kalp krizinin belirtileri olabilir.

Risk Faktörleri

Kalp krizinin tedavisi olay başladıktan sonraki ilk saatler içinde en etkilidir. Bu nedenle kalp krizinden şüphelendiğimiz anda en kısa zamanda bir sağlık kuruluşuna başvurmalısınız. Hızlı tanı ve tedavi ile krizi hasarsız atlatmanız mümkündür. Bu açıdan kalp krizi belirtilerini tanımak önemlidir.

Kalp krizi riskini artıran 2 önemli risk faktörü var: Bunlardan birincisi “değiştirilemeyen riskler” olarak isimlendiriliyor. Genetik faktörler, yaş, erkek olmak, bu ilk gruba giriyor. Ailesinde erken yaşta kalp krizi öyküsü olanlar ve erkekler, kalp krizi için daha büyük bir risk altında. Riskleri yaşla birlikte artıyor.

İkinci risk faktörlerine ise “değiştirilebilen riskler” adı veriliyor. Bu risk faktörlerini azaltmak kişinin çabalarına bağlı.

Değiştirilebilen Riskler Şunlar

• Sigara kullanımı,
• Yüksek kan basıncı (hipertansiyon),
• Kan yağlarının yüksek olması
• Yüksek vücut ağırlığı yani obezite.
• İleri yaş (erkeklerde 45, kadınlarda 55 yaşından itibaren daha sık görülür.)
• Kan dolaşımında bulunan yağ yapıdaki maddelerin artışı (LDL kolesterol ve trigliseritler)
• Şeker hastalığı (Diabetes mellitus)
• Abdominal obezite (Bel-kalça oranının erkekler için 0.90, kadınlarca 0.85’in üzerinde olması.)
• Stres, depresyon gibi psikolojik faktörler
• Yetersiz sebze ve meyve tüketimi
• Fiziksel aktivite eksikliği
• Ailede kalp krizi geçiren kişilerin bulunması

Ancak bu risk faktörlerinin tamamına sahip biri, en üst düzeyde kalp krizi riskini de beraberinde taşıyor. Bu nedenlerle kalp krizi geçirme riskini önceden öğrenmek oldukça önemli.

Kalp krizi riski toplumdaki bazı bireylerde daha yüksek oranda görülüyor. Bu nedenle, tüm bireylerin risk analizine tabi tutularak yüksek riskli olanların belirlenmesi ve risk azaltıcı önlemlerin uygulanması hayat kurtarıcı olabiliyor

Kalp Krizi Öncesi Belirtileri

Kalp krizi belirtileri arasında sıklıkla kişilerin göğüs ağrısı olarak bilinen en önemli belirtilerden bir tanesi göğüs ağrısı olmaktadır. İnsanların göğüs kemiğinin arkasında bulunan bu göğüs ağrısının sıklıkla insanların kalp krizinin en önemli belirtisi olarak bilinmektedir. Özellikle göğüs ağrısı kalp krizinden aylar öncesinde de hafif bir şekilde ortaya çıkabilecek olan bir kalp krizinin belirtileri arasında olmaktadır.

Kalp krizi oluşmadan önce kişilerde kalp krizinin belirtileri arasında ağrı her zaman için göğüste başlayacak ve omuzlara yayılacaktır. Kişilerin sırtının ortasında hissedilecek olması da mümkündür. Ayrıca enseye kadar hatta bazı kişilerde çeneye kadar da yayılacaktır. Hem sağ kolda hem de sol kolda ağrı ve karıncalanma gibi belirtiler ve uyuşmalar da meydana gelecektir.

astanın gece uyurken ya da gün içerisinde ayakta olduğu sıra içerisinde sıklıkla terlemesi söz konusu olacaktır. Bu terleme soğuk terleme olarak adlandırılan bir terleme olacaktır. Ve hastanın ateş basması gibi bir durum söz konusu olur. Menopozda ki kadınlar bu durumun sıklıkla menopoz nedeni ile meydana geleceğini düşünmektedir.

Daha önceden kalp krizi geçiren bir hastanın ikinci bir kalp krizi geçirme korkusu gelişecektir. Özellikle anjiyo yapılan hastalarda ilk 6 ayı içerisinde ikinci bir kalp krizi riski bulunmaktadır. Bu nedenle hastaların ikinci kalp krizi geçirmeden önce bir takım belirtileri ortaya çıkacaktır. Bu durumda da hastanın sıklıkla kalp krizinin belirtileri nelerdir sorusunu kendisine sorma ve bilgi toplamaya başlamaktadır.

Kalp krizi nedenleri nelerdir?

Kalp krizlerinin büyük çoğunluğu, kalbin oksijen ve besin desteğinin sağlanmasından sorumlu koroner arterlerde (damarlarda) meydana gelen problemlerden kaynaklanır. Koroner damarların çeşitli nedenlerle tıkanması sonucu kalbin bir bölgesine kan akımı gerçekleşemez ve bu durum o bölgede yer alan kas dokusunun nekrozu (ölümü) ile sonuçlanır.

Koroner damarların tıkanması genellikle damar duvarında yağ yapıdaki maddelerin (kolesterol) birikimi ile oluşur ve bu birikime bağlı olarak damarlarda daralma meydana gelmesi “ateroskleroz” olarak adlandırılır. Ateroskleroz dışında küçük damarların enflamasyonu (iltihaplanması) ile seyreden hastalıklarda, kokain kullanımı esnasında, damar anormalliklerinde, damarların emboliye bağlı olarak tıkanması sonrasında da kalp krizi meydana gelebilir. Hipertroidizm ve anemi gibi vücudun oksijen ihtiyacının arttığı durumlarda kalp daha fazla çalışarak bu ihtiyacı dengelemeye çalışır. Kalp çalışmasında meydana gelen bu talep artışı kalp krizi ile sonuçlanabilir.

Kalp Krizi İşaret ve Belirtileri

Kalp krizi belirtilerinin türü ve ciddiyeti kişiden kişiye ve cinsiyete göre değişir. Aşağıdaki belirtiler en yaygın görünenlerdir.

Kalp Krizi Belirtileri

• Göğüsten, boyuna, çeneye veya sırta doğru yayılan basınç, gerginlik, ağrı veya sıkışma hissi
• Mide bulantısı
• Hazımsızlık
• Mide ekşimesi
• Karın ağrısı
• Nefes darlığı
• Soğuk terleme
• Yorgunluk
• Baş dönmesi
• Ani baş dönmesi

Kalp krizinde öncelikle ne yapılmalıdır?

Kalp krizi geçiren kişi hareket edebiliyorsa bulunduğu yerin kapısını açık bırakarak bir yatağa ya da koltuğa uzanmalıdır. Telefon ile ambulansa çağırmalıdır. Çünkü kalp krizinin ilk bir saatinde yapılacak müdahale, hasarı en aza indirir. Kişi, ambulans dışında hiçbir araca binmemeli, ambulans gelene kadar hareket etmeden beklemelidir. Eğer yakınınızda bir kişi kalp krizi geçiriyor ve siz de buna şahit oluyorsanız; hemen kalp krizi geçiren kişi yatar pozisyona getirin. Bilinen bir kalp hastalığı varsa cebinde olması muhtemel dil altı ilacı ve aspirin (mümkünse 2 çocuk aspirini) verin, yakasını gevşetin, ayaklarını yukarı kaldırın ve bulunduğu odayı havalandırın. Bunların akabinde ambulans çağırın. Hasta mutlaka yoğun bakım ünitesi olan tam donanımlı bir hastaneye kaldırılmalıdır.

Kalp krizi esnasında, zaman kaybetmeden ilk yardım çağrısı yaparak ve hastaya doğru ilk yardım teknikleri uygulayarak hayat kurtarmak mümkündür. İlk yardım gelene kadar, kişiye acilen aspirin çiğnetilmeli ve öksürmesi tavsiye edilmelidir.

• Öncelikle ağrı başladığı anda telefonla yakınlarınızı arayarak durumu haber verin.
• Bulunduğunuz yerin kapısını aralık bırakın . Bu, yardıma gelecek olan kişinin işini kolaylaştırır.
• Kuvvetli şekilde öksürmek geçici olarak kan akımını artırabilir. Pıhtıyı yerinden sökme ihtimali düşüktür. Ancak burun deliklerinizi kapatarak kuvvetli biçimde öksürün.
• Evde aspirin varsa, bir bardak su ile alın.
• Bunun dışında kesinlikle bir şey yiyip içmeyin.
• Pencereyi açarak odaya oksijen girmesini sağlayın.
• Yardım gelmesini, yatarak ya da oturarak bekleyin. Kesinlikle ayakta beklemeyin. Çünkü kalp krizi ile hastaneye gelen bir hastanın bir travma sorunu olmaması gerekir.
• Eğer kişi düşerek başını çarpmışsa, kalp krizi ile ilgili yapılacak tedaviler, başa alınan darbe nedeniyle yapılamayabilir.
• Ağrıyı azaltmak için egzersiz yapmayın.
• Soğuk ya da sıcak suyun altına kesinlikle girmeyin. Özellikle soğuk su böyle durumlarda çok tehlikelidir. Çünkü kalp damarlarını büzer ve tıkalı olmayan damarların da daralmasına neden olabilir.
• Telefon konuşması esnasında ve daha sonra eve gelen doktorla olan konuşmanızda da kalp enfarktüsü şüphenizi anlatın. Kadınların kalp krizi durumunda, erkeklere nazaran daha farklı belirtiler gösterdiği unutmayın
• Kendinizi mümkün olduğunca hızlı bir biçimde uygun bir kliniğe havale ettirin. Her dakika önemlidir.

Bir kalp enfarktüsünde, kalbin etrafını saran damarlardan ( koroner arter ) bir tanesi tıkanır. Müdahalenin amacı tıkanan kan damarını en hızlı biçimde açmak, böylece damarda kanın tekrar akmasını sağlamaktır.

KALP KRİZİ BELİRTİLERİ NE KADAR SÜRER?

Kalp krizi belirtilerinin başında göğüs ağrısı gelir. Söz konusu ağrı kimi zaman saatlerce sürerken kimi zaman dakikalar içerisinde yok olabilir. Kalp krizinin bir başka belirtisi olan göğüs ağrısı yaklaşık olarak 20 dakika kadar sürer. Kalp krizi anında belirtiler 20 dakikadan fazla ve saatlerce de sürebilir. Keskin bir ağrı söz konusudur ve oldukça da şiddetlidir.

Baskı yapıcı ve ağırlık verici tarzda olan kalp krizi ağrısının yanı sıra hazımsızlık, terleme ve ölüm korkusu gibi şikayetler de baş gösterir. Tüm bu belirtiler 20 dakikadan fazla sürer ve bazı kişilerde saatlerce hissedilir. Nefes darlığı, öksürük, baş dönmesi, mide bulantısı ve sıkıntı da kalp krizi belirtileri arasındaki. Eğer bu şikayetleri 20 dakikadan fazla süredir çekiyorsanız, vakit kaybetmeden uzman bir kalp doktoruna başvurmalısınız.

Yukarıda da bahsedildiği gibi kalp krizi belirtileri birkaç saat içerisinde şiddetini artıp yaşamsal faaliyetlere engel olacak düzeye ulaşabilir. Dolayısıyla “Kalp krizi belirtileri kaç gün sürer?” şeklinde bir soruyu yanıtlamak mümkün değildir. Belirgin düzeyde belirtiler birkaç saat boyunca kendini gösterir.

Kadınlarda Kalp Krizi Belirtileri

Göğüs ağrısı kalp krizinin her zaman belirtisi olsa da zaman zaman bazı kadınlar kalp krizi geçirdikleri zaman içerisinde göğüs ağrısı olmamaktadır. Birçok kadın göğüs ağrısı yaşamadan da kalp krizi geçirmeleri tespit edilmektedir. Kol kısmında ve sırt kısmında oluşan ağrı kadınlarda daha sıklıkla görülmektedir. Kadınlarda meydana gelecek olan sırtlarında ve çenelerinde oluşan ağrı sıklıkla kalp krizinin habercisi olmaktadır.

Kadınların vücudunda kalp damarlarının tıkanması sonucunda oluşacak sinirleri tetikleyecek bir takım ağrılar meydana gelecektir. Bu ağrı sıklıkla çene de olacağı gibi sırtta ve kollarda da oluşan bir ağrı söz konusu olacaktır. Bu ağrılar sıklıkla iki kola da yayılmakta olan ve kişinin kolunu kaldıramayacak kadar şiddetli ağrısının olmasına neden olur. Ağrı sıklıkla aniden başlayacaktır ve terlemenin eşlik ettiği bir durum söz konusu olur. Ayrıca kişilerin gece uyanmasına neden olacaktır. Ağrının çenenin üst kısmında da hissetme mümkün olacak ve bunun diş ağrısına benzer bir ağrı olacağı unutulmamalıdır.

Kalp krizinin ilk belirtisi olarak bir kadının çok fazla yorulması söz konusu olacaktır. Bu yorgunluk sıklıkla gün içerisinde çok fazla çalıştığı için, çok fazla koşuşturması sonucunda yorulduğunu düşünecektir. Sürekli var olan yorgunluk konusunda dikkatli olmanız gerekmektedir. Egzersiz yapmasanız bile sizler bu yorgunluğu hissedecektir. Ayrıca egzersiz yaptığınız zaman çok fazla bir yorgunluk yaşamanız söz konusu olacaktır. Normal yürüme esnasında çok yorulma, yerinizden kalkamayacak kadar kendinizi yorgun hissetmiş olacaksınız. Birçok kişi bu yorgunluğu nedeniyle kendisini çok fazla yorgun hissetmesine neden olacaktır. Bu nedenle de birçok kişi uyku bozukluğu yaşaması da söz konusu olur.

Birçok kadında belirtiler arasında çok fazla terleme ve nefes darlığının olması söz konusu olacaktır. Kişilerde meydana gelecek olan terleme çok fazla olacaktır. Daha çok bu belirti kadınlarda menopoz belirtisi olarak adlandırılmaktadır. Egzersiz yaptıkları sıra da ani bir şekilde meydana gelen terleme, nefes darlığının olması belirtisi görülmektedir. Yokuş tırmanmak ya da merdiven çıkmak gibi belirtiler sonucunda nefes nefese kalacak ve çok terleme görülecektir. Bunun yanında kişilerde özellikle de gece olduğu zaman meydana gelecek olan göğüs ağrısı olacağı gibi yorgun hissedecek ve bunun yanı sıra terleme de görülecek ve nefes darlığı da eşlik edecektir.

Tedavi Yöntemleri

Kalp krizinin erken tanı ve tedavisi kalbin aldığı hasarı azaltıyor. Kesin kalp krizi tanısı konmadan önce sadece şüphe halinde bile çeşitli tedaviler uygulanıyor. Bu uygulamalar sırası ile:

• Kan pıhtılaşmasını engellemek için aspirin
• Göğüs ağrısını azaltmak ve kan akımını iyileştirmek için Nitrogliserin
• Oksijen tedavisi

Kalp krizi tanısı kesinleştirildikten sonra hekimler kalp damarlarındaki tıkanıklığı açmak için hızlıca tedaviye başlayacaktır. Bu amaçla uygulanabilecek iki tedavi yöntemi vardır;

Biri pıhtı eritici ilaçlar (trombolitik tedavi)

İkincisi de perkütan koroner girişimdir (koroner anjiyografi ve anjiyoplasti).

Trombolitik tedavi

Damar içinde oluşmuş olan pıhtıyı eritmeye yönelik damar yolu ile pıhtı eritici ilaçları uygulanması yöntemidir. Bu ilaç tedavisi kalp krizinden sonraki ilk 6 saat içinde etkilidir, tanı konar konmaz uygulanmalıdır.

İlaçların ciddi kanama yapıcı yan etkileri olduğundan koroner anjiyografi imkanları olmayan bölgelerde yaşayan sınırlı hasta grubunda tercih edilmektedir.

Perkütan koroner girişimler

Tıkanmış veya daralmış olan damarları açmaya yarayan cerrahi olmayan bir yöntemdir. Kol veya kasık damarının içinden ince, plastik, ucunda balon bulunan, bir tüpün (kateter) damar içinde ilerletilmesi ve darlık seviyesine gelindiğinde balonun şişirilerek damardaki plak ve pıhtının damar duvarına yapıştırılması suretiyle tıkalı olan damarların açıldığı bir yöntemdir.

Bu müdahale sonunda kan damarındaki kanın akımı sağlanmaktadır. İşlem sırasında darlık yerinin yıllar boyunca açık şekilde kalmasını sağlayan “stent” adı verilen kafes benzeri yapılar yerleştirilmektedir.

Kalp krizinin diğer tedavileri ilaçlar ve sağlıklı yaşam tarzının yerleştirilmesidir. İlaçlar: Kalp krizi sonrası doktorunuz aşağıdaki ilaçlardan bir veya birkaçını sürekli olarak kullanmanızı isteyebilir.

ADE inhibitörleri

ADE inhibitörleri kan basıncını düşüren ve kalp kası üzerindeki baskıyı azaltan ilaçlardır. Kalp kasının kriz sonrası zayıflamasını önlemek gibi ek faydaları da vardır.

Kan sulandırıcı ilaçlar

Pıhtılaşma hücrelerinin birleşerek istenmeyen pıhtı oluşumunu engelleyen ilaçlardır. Ek olarak stent içinin pıhtı ile tıkanmasını da engellemeleri nedeniyle stent sonrası ez az 1 yıl süre ile kullanılmaları gerekmektedir.

Beta blokerler

Beta bloker ilaçlar kalbinizin iş yükünü azaltır. Ek olarak göğüs ağrısını engellemek ve yeni bir kalp krizini önlemek amacı ile de kullanılır. Ritim bozukluğunun tedavisinde de kullanılmaktadır.

Kolesterol düşürücü ilaçları (statinler)

Statinler kan kolesterolünüzü düşürür veya kontrol eder. Kan kolesterol düzeyinizi düşürerek yeni bir kalp krizi veya inme atağını engelleyebilirsiniz.

Kalp ritmini kontrol eden ek ritim düzenleyici ilaçlar, kaygı düzeyinizi azaltmak için antidepresanlar veya idrar sökücü ilaçlar da verilebilir. İlaçlarınızı doktorunuzun önerdiği şekilde kullanmalı ve doktorunuz söylemedikçe tedaviyi bırakmamalısınız.

Diğer tedaviler

Kalp krizini tedavi etmek için koroner arter bypass grefti operasyonu da yapılabilmektedir. Koroner bypass sırasında tıkalı olan damarınızı açmak için doktorunuz aracılığı ile tıkalı olan bölgeye kan götürmesi amaçlanır.

Yaşam tarzı değişikliği: En az ilaçlar ve uygulanan stent işlemleri kadar önemli bir konu da kalp krizi geçiren insanların sağlıklı bir yaşam tarzını benimsemeleridir. Bu amaçla sigaranın bırakılması, düzenli egzersiz yapılması, sağlıklı beslenme, ideal kilonun korunması, stres yönetimi öneriliyor. Bu yaşam tarzı değişiklikleri kalp krizinin tekrarlamasını önlemede hayati önem taşıyor.

*Resim Pexels tarafından Pixabay ‘a yüklendi