İyotun Faydaları nedir?
Yetişkin bir bireyin vücudunda 15-20 mg iyot bulunur. Bunun p’i tiroit bezinde, geri kalanı ise dokularda ve kandadır. Tiroit bezinin çalışması için iyot gerekir. İyot, tiroit bezinde tiroit hormonlarının yapımında görev alır.
Troid hormonlarının yapımı için kritik bir görevi bulunmaktadır.
Ortalama bir yetişkinde yaklaşık 25 mg civarında iyot bulunur ve 10 mg’ı troid bezlerde yer alır.
İyot
yetersiz ise troid bezleri büyür ki guatr olarak bilinen hastalık meydana gelir.
İyot topraktan gelir diğer mineraller gibi.
Toprağı az olan bölgelerde; deniz veya okyanus kenarlarında, dağlık bölgelerde yaşayan kişilerde eksikliğine daha çok rastlanır.
Eksikliğinde troid bezi gerektiği gibi hormonlarını salgılayamadığı için eksiklik oluşur.
Hormonlar normal gelişim ve büyüme, sinir ve kas sağlığı, üreme ve besinlerin metabolizması için gereklidir.
Yenidoğanda eksikliği gelişme geriliğine ve anormalliklere sebep olabilir, mutlaka kontrol edilmelidir.
Karnabahar, lahana gibi kabakgiller familyasındaki bazı gıdalar guatr meydana getirebilir. Diyetle yeterli miktarda alınmasına dikkat edilmelidir.
İyotlu sofra tuzu en iyi kaynaktır.
- Radyasyon da sizi koruyacak olan tek madde iyottur
İyot aynı zamanda toksinlerin vücuttan atılmasında ve çeşitli minerallerin vücuda faydalı hale gelmesinde, vücudun enerji seviyesinin düzenlenmesinde, cilt, saç ve tırnak sağlığında, bağışıklık sisteminin güçlenmesinde, üreme sistemi sağlığında, memede fibrokist oluşumundan korunmada ve kanserden korunmada da rol alır.
- İyot, bedenin düzgün büyüme ve gelişmesinde ve aynı zamanda üreme sisteminin olgunlaşmasında etkin rol oynar.
- Vücudun gıda ve enerji kullanımını düzenler
- Beyin ve sinir sisteminin düzenli çalışmasına yardımcı olur
İyot yetersizliğinde;
İyodun yetersiz alınması iyot yetersizliği hastalıklarına neden olur. Ülkemizde bazı bölgelerde (Karadeniz ve Akdeniz’in iç kesimleri ile Doğu ve İç Anadolu bölgesinde) toprakta ve suda iyot yetersizliği olduğu için bu bölgelerde yetişen besinlerle beslenen kişilerde basit guatr hastalığı görülür. Guatr boynun ön tarafında bulunan tiroit bezinin büyümesidir. İyot eksikliği olan bölgelerde yaşayan kadınlarda; düşük, ölü doğum, düşük doğum ağırlığı, üreme sorunları görülür. İyot yetersizliği olan gebe kadınların doğurdukları çocuklarda kretenizm görülebilir. Çocuk yapısal bozukluklarla doğar, büyüme ve gelişmesi geri kalır, sağırlık ve dilsizlik, şaşılık görülür zihinsel yetenekleri gelişemez ve geri zekalı olurlar. iyot yetersizliği hastalıkları önemli bir halk sağlığı sorunudur ve çözüm yolu ise iyotlu tuzun kullanılmasıdır. İyotlu tuz guatrı tedavi etmez, oluşmasını ve daha fazla büyümesini önler.
İyot Fazlalığı ve Zararları : Fazla miktarda iyot alınması tiroit bezinin hormon üretimini bozarak iyot eksikliğinde görülen durumların oluşmasına neden olur. Ayrıca, deride alerji ve sivilce görülebilir.
İyot Hangi Besinlerde Bulunur? Süt, yumurta, yeşil yapraklı sebzeler ve deniz ürünleri bol miktarda iyot içeren besinler arasındadır. İçme suyu önemli bir iyot kaynağı olmakla birlikte, özellikle iyot miktarı yetersiz içme sularının kullanımı iyot eksikliği oluşmasına neden olabildiği için iyotlu tuzlar kullanılarak iyot eksikliğinin giderilmesi amaçlanır.
Günlük İyot Gereksinmesi
Yetişkin bir bireyin ve gençlerin günlük iyot ihtiyacı 150 mcg çocuklarda 90 mcg’dır. İhtiyaç gebelik döneminde 220 mcg, emziklilikte ise 290 mcg’dır.
*Resim congerdesign tarafından Pixabay ‘a yüklendi