Mide ağrısına ne iyi gelir? Mide ağrısı neden olur? Nasıl geçer?
Yemek yedikten önce ya da sonra genel olarak aç karnına sol kaburganın hemen altında karında ya da sırtta yer alan ağrılar mide ağrısı olarak nitelendirilir. Tanımı oldukça güç olan mide ağrısına, mide yanması benzeri hisler de eşlik eder. Mide ağrısı, kolit, gastrit, reflü, ülser, mide kanseri, hazımsızlık, safra taşı gibi hastalıkların habercisi olabilir. Şiddetli mide ağrısı 1-2 gün boyunca devam ederse mutlaka uzman bir doktora başvurulmalıdır. Mide ağrısı ve ishal birlikte görüldüğünde ise gıda zehirlenmesi nedeni olabilir. Böyle bir durumda zaman kaybetmeden bir sağlık kuruluşuna başvurulmalıdır.
Mide ağrısının altında yatan birçok sebep olabileceği gibi bunların en yayın olanları şunlardır;
- Stres, sıkıntı ve üzüntü
- Gıda maddelerine kaşı gelişen alerjik durumlar
- Mide kanseri, gastrit, reflü gibi mide hastalıkları
- Hormonal değişiklikler
- Psikolojik problemler
- Aşırı yemek yeme, mideyi aşırı doldurma
- Çok baharatlı yiyecekler tüketme
- Uzun süre aç kalma
- Aşırı yağlı yemekler, aşırı baharatlı yemekler
- Enfeksiyonlar
- Alerjik hastalıklar ve reaksiyonlar
- Çevresel faktörler
- Alkol ve sigara gibi zararlı alışkanlıklar
- Obezite olma veya obezite sınırında olma
- Gaz sıkışıklığı
- Kabızlık
- Tümör, mide kanseri
- Mide ile yemek borusu arasındaki kapakçıkta yaşanan hasarlar sonucu oluşan reflü belirtileri de mide ağrısına yol açabilir.
- Hamilelik de mide ağrısı nedenleri arasındadır. Rahmin büyüyüp mideye yaptığı baskı, hormonsal değişimler, enfeksiyonlar hamilelikte mide ağrısı sebepleri arasındadır.
- Kullanılan bazı ilaçların yan etkileri
Mide ağrısına evde bakım
Hafif ve geçici mide ağrılarını evde bakımla geçirmek mümkündür.
- Sıcaklık ağrıyı dindirmeye yardımcı olabilir. Cildinizi korumak için bir havlu serip midenizin üzerine 30 dakikalık aralıklarla sıcak su torbası veya sıcak su dolu bir şişeyi yerleştirin.
- Spazm kaynaklı mide ağrınız varsa yarım fincan sade ve şekersiz soğuk süt için (2 yudum kadar). Eğer ağrınızda azalma olmazsa 20 dk. sonra tekrar 2 yudum için.
- Birkaç saat uzanıp dinlenin.
- Kusarsanız 6 saat bekledikten sonra pirinç, elma püresi veya kraker gibi az miktarda hafif yiyecekler yiyin. Süt ürünlerinden kaçının.
- İlk birkaç saat katı yiyecekler yemeyin. Yeniden ağrımaması için az ve sık yeme alışkanlığı edinin.
- Yağ oranı yüksek, kızarmış, baharatlı yiyecekler ve alkol ya da kafein içeren içecekler gibi sindirim sistemini bozan yiyeceklerden kaçının.
- Yemek sonrası mide ağrısına ekşime-hazımsızlık da eşlik ederse reçetesiz satılan antasitler veya gaz gidericiler kullanın.
- Reflünüz varsa yemek yedikten hemen sonra yatmak mide yanması ve karın ağrısına neden olabilir. Son yenilen yemeğin üzerinden en az 2 saat geçmesini bekleyip öyle yatın.
- Günde düzenli egzersiz; en azından 30 dakikalık bir yürüyüş sindirim sistemi dahil tüm vücut sistemlerinizin sağlıklı çalışmasını sağlar.
- Aile hekimine danışmadan herhangi bir ilaç kullanmayın
Mide ağrısına iyi gelen yiyecekler nelerdir?
Mide ağrılarının nedenlerini yukarıda sizler için sıraladık. Peki bu ağrıları azaltmak için hangi yiyecekleri tüketmeliyiz? Mide ağrılarına iyi gelen yiyecekler şunlardır;
- Sıvı TüketimiMide ağrısı yaşarken bol su tüketmek oldukça önemlidir. Mide ağrısından dolayı yaşanan ishal durumundan kaynaklı su kaybını bol su tüketerek dengelemek mümkündür. Vücudun su kaybetmesi mide bulantısına sebep olur ve mide ağrısı daha şiddetli seyreder. Bu durumun yaşanmaması adına bol su tüketmeye özen gösterilmelidir.
- Civanperçemi:Mide asit dengesini düzenleyebilir, hazımsızlığı ve mide ekşimesini önleyebilir. Çiğ yaprakları salatalara ilave edilebilir. Ayrıca 1 bardak su kaynatılıp 1-2 çay kaşığı eklenerek içilebilir.
Süt ve yoğurt
Eğer laktoz intoleransınız yoksa mide ağrısı için destek alabileceğiniz yiyecek ve içeceklerin başında süt ve yoğurt geliyor. Sindirim sisteminin sağlıklı bir şekilde çalışmasına destek olan bir bardak süt ya da bir kase ev yapımı doğal yoğurtla mide ağrılarının üstesinden kolayca gelebilir, kısa sürede midenizin rahatladığını görebilirsiniz. Ancak laktoz intoleransınız varsa ya da süt ve süt ürünlerine karşı vücudunuz farklı reaksiyonlar gösteriyorsa uzak durmalısınız.
- Kimyon ve limon: Mide ağrısına bitkisel çözüm olarak kimyon ve limon ikilisini kullanabilirsiniz. Kimyon, asit-baz oranını dengelemede yardımcı olur. Midenizde aşırı asit sonucu bir ağrı var ise limon ve kimyon karışımı ile bu ağrıyı giderebilirsiniz. Bunun için ise yarım bardak limon suyuna bir miktar kimyon ekleyerek karıştırarak içmeniz yeterli olacaktır.
- Papatya çayı :Papatya çayı, anti-enflamatuar özelliğiyle mide ağrısını hafifletmeye yardımcı olabilir. Bu anti-enflamatuar özellikler, mide kaslarınızın gevşemesine yardımcı olarak kramp ve spazm ağrısını azaltabilir.
- Tarçın Eğer mide ağrınızın nedeni, midenizin asit ve baz dengesinin bozulmasından kaynaklanıyorsa ve mide yanması yaşıyorsanız tarçın kullanmanız ağrılarınızı ve mide yanmanızı azaltacak bu sorunların üstesinden gelmenize yardımcı olacaktır. Tarçını isteğe bağlı olarak çaya veya yoğurda karıştırarak da tüketilebilirsiniz.
- Az Yağlı BesinlerMide ağrısı üzerinde sağlıksız beslenmenin büyük rolü vardır. Bu durumda mutlaka gün içerisinde fastfood tarzı yemeklerden uzak durarak sağlıklı yağlardan yapılmış yemekleri tüketmek daha doğru olacaktır. Bu şekilde mide ağrısını hem hafifletecek hem de daha şiddetli seyretmesini engelleyeceksiniz.
- KEKİK ÇAYIKekik, antiseptik özelliği sayesinde yağlı yiyeceklerden dolayı midede oluşan ekşimeye iyi gelir. Suda kaynatılan kekiğin içerisine, yarım çay kaşığı karabiber ekleyiniz. Yemeklerden sonra mide yanması problemini sık yaşayan kişilerin, günde bir fincan kekik çayı tüketmesi gerekir.
- Rezene tohumu:Birkaç tane rezene tohumu çiğnemek hazımsızlıkla ilgili ağrılara iyi gelir. Ayrıca gastrit ve mide yanması gibi rahatsızlıkları giderebilir.
- Yoğurt: Sindirimi kolaytıran yoğurt, mide ağrısı için bir diğer çözümdür. Yoğurt, hazımsızlık ve sindirim yavaşlığı sebebiyle oluşan mide ağrılarınıza iyi gelir. Yoğurdu normal öğünlerimizde tüketmemiz sindirimi kolaylaştırır.
- Vücudunuzun üst kısmını yukarıda tutmak: Vücut yatay olduğunda, midedeki asidinin geriye doğru hareket ederek yukarıdaki yemek borusuna kaçması kolaylaşır. Midedeki asit, bu bölgede hasar yaratabilir. Mide ağrısı olan kişiler, ağrı veya yanma geçinceye kadar en az birkaç saat yatmaktan ve uzanmaktan kaçınmalıdır. Yatması gereken birinin başını, boynunu ve üst göğsünü yastıklarla, ideal olarak 30 derecelik bir açıyla desteklemesi gerekir.
- Muz Lif açısından en zengin besinlerden biri olan muz, midenizin enzimlerinin sağlıklı ve düzenli bir şekilde salgılanmasını sağlar. Bu da kısa süre içerisinde mide ağrılarınızı hafifletir, hatta tamamen ortadan kaldırır. Aslına bakarsanız sadece muz değil bütün lifli yiyecekler mide enzimlerinizi düzenleyecektir.
- Lifli Gıda TüketimiMide ağrısı çekerken yemek yememe sorunu yaşanır. Genellikle ishal ve başka rahatsızlıklara yol açan mide ağrısını azaltmak için mutlaka içerisinde lif bulunan ürünler tüketilmelidir. Bu şekilde bağırsakların daha iyi çalışmasını sağlayarak mide ağrısının şiddetlenmesi önlenmiş olacaktır. Özellikle koyu yeşil renk sebzeleri tüketerek hem mide ağrısını hafifletecek hem de bağırsakların işlevinin sağlıklı yürümesini sağlayacaksınız.
- MADEN SUYUEtli ve karbonhidratlı yemekler bazı kişilerde mide yanmasına neden olur. Yemeklerden 20 dakika sonra bir bardak tüketilen maden suyu midenizi rahatlatacaktır. Ancak reflü ve gastiriti olan kişiler mide yanması şikayetini geçirmek için maden suyu yerine bal, çiğ patates suyunu tercih etmelidir.
Armut
Her mevsim bulamıyor olsak da eğer mide ağrıları çektiğiniz bir dönemde evinizde armut varsa, ondan destek almayı da deneyebilirsiniz. Tıpkı muz ve keten tohumu gibi besin lifi bakımından zengin olan armut, midenizi hiç yormadan sindirilecek, bu arada da içindeki lifler ve faydalı maddeler sayesinde mide ağrınızı hafifletecektir.
- Karnabahar: Mide yanması için bitkisel diğer bir çözüm ise karnabahar tüketimidir. Doğal bir mide koruyucu olan karnabaharı kaynatarak kullanılabilir. Haftada 3 kere bir porsiyon az suda az haşlanmış karnabahar yemek mide ülserine karşı tedavi edici olarak öneriliyor. Bu kür sırasında tuz kullanılmaması ve yağ olarak sadece bitkisel yağlar tercih edilmesine dikkat çekiliyor.
- Zencefil:Zencefil mide problemleri ve hazımsızlık için yaygın olarak kullanılan doğal bir çözümdür. Zencefil, mide kasılmalarını hızlandırmaya yardımcı olabilecek gingerol ve shogaol adı verilen kimyasallar içerir. Böylelikle zencefil tüketerek, midede hazımsızlığa neden olan yiyeceklerin daha hızlı sindirilmesi sağlanabilir. Zencefildeki kimyasallar ayrıca mide bulantısını, kusmayı ve ishali azaltmaya yardımcı olabilir. Mide ağrısı olan insanlar yiyeceklerine zencefil eklemeyi ya da çay olarak içmeyi deneyebilir.
- BALBal midedeki asit oranını dengeleyen en iyi doğal besindir. Hakiki bal mide asidinin yanı sıra ülser ve gastrit gibi mide rahatsızlıklarına yakalanma riskini azaltır. Sabahları aç karna tüketilen bir kaşık bal, gün boyu midenizi korur.
- Civanperçemi:Mide asit dengesini düzenleyebilir, hazımsızlığı ve mide ekşimesini önleyebilir. Çiğ yaprakları salatalara ilave edilebilir. Ayrıca 1 bardak su kaynatılıp 1-2 çay kaşığı eklenerek içilebilir.
Zeytinyağı
Safra salgısı olarak bilinen salgının sağlıklı bir şekilde salgılanmasını sağlayan zeytinyağı, bu etkisi sayesinde besinlerin sindirim sürecini hızlandırıyor ve daha sağlıklı bir hale getiriyor. Aşırı kilo, aşırı yemek yeme gibi durumlar nedeniyle oluşan mide ağrıları da bu sayede hızla geçebiliyor. 1-2 yemek kaşığı zeytinyağını doğrudan tüketebileceğiniz gibi dilerseniz bol zeytinyağlı hafif salatalar hazırlayarak da aynı etkisini görebilirsiniz.
- Elma Sirkesi: Mide ağrısına iyi gelen elma sirkesi, mide yanmasın karşı kullanabileceğimiz çözüm yoludur. Elma sirkeci, midenin doğal yapısını koruyarak mide duvarının zarar görmesini önler. mide duvarları, mide sıvısından etkilenmemesi için özel bir zarla kaplıdır. iştebu zar tabakayı, elma sirkesi korur ve iyileştirir. Yemeklerinizde kullanacağınız elma sirkeci, mide yanması nedeniyle oluşacak mide ağrısına iyi gelir.
- Meyan kökü:Meyan kökü, mide ve zarının iltihabını ve ayrıca peptik ülserlerle ilgili iltihabı azaltmaya yardımcı olabilecek maddeleri içerir. Mide ağrınızı geçirmek için, semptomlarınız iyileşene kadar günde birkaç kez meyan kökü çayı içmeyi deneyebilirsiniz. Meyan kökü çayları hazır olarak satılsa da 1 veya 2 çay kaşığı meyan kökü tozunu kaynar su ile karıştırarak evde kendi hazırladığınız çayı tüketebilirsiniz.
- ÇİĞ PATATES SUYUMide ekşimesi sorununa iyi gelen doğal çözümlerden bir diğeri de çiğ patates suyudur. Meyve sıkacağına kabukları soyulmuş patatesleri atarak suyunu çıkarınız. Mide yanması esnasında hazırladığınız çiğ patates suyuna, yarım çay bardağı havuç suyuda ekleyerek tüketebilirsiniz.
- Fesleğen:Gazı azaltmaya, mide asit miktarını azaltmaya yarar. Yemeklere ilave edilebilir. Acil sonuç almak için 1 bardak kaynamış suya birkaç tane taze fesleğen yaprağı konularak içilebilir.
- Baklagiller: Midenin korunmasını sağlayan Bioflavionid adlı madde içermeleri nedeniyle baklagiller, mide sağlığı açısından önemlidir. Fasülye, mercimek gibi baklagillerin tüketimi ile mide dış ve iç etmenlerden korunur ve böylece ağrı oluşması önlenmiş olur.
- ŞEFTALİSindirimi kolay olan lifli ve posalı yiyecekler arasında mide yanmasına iyi gelen en iyi meyve şeftalidir. Gün içerisinde ara öğün olarak ya da akşam yemeğinden yarım saat sonra tüketmesi faydalı olur.
- Pirinç suyu:Mide yanmasını ve ağrıyı gidermek için 1 çay bardağı pirinç 5 bardak suda kaynatılıp ılıyınca içilebilir. Balla tatlandırılabilir.
- Lahana: Mide ağrılarının nedenlerinden olan ülser ve gastrit gibi hastalıkların tedavisinde lahana, özellikle çiğ olarak tüketimi ve çiğ lahana suyu etkili besindir. Bundan dolayı mide ağrısında çiğ lahana ve çiğ lahana suyu iyi gelir.
- Patates: Mide ağrılarına iyi gelen patates, içerdiği lifler ile mide sağlığı açısında etkilidir. Özellikle haşlanmış patates, mide problemlerinin giderilmesinde ve mide yanmalarını hafifletmeye yardımcı bir besindir.
- ALOE VERACilt ve saç bakımında kullanılan aloe vera jeli aynı zamanda mide yanmasına da iyi gelir. Evde yetiştirdiğiniz aloe veranın içinde bulunan jeli çıkartıp suyla karıştırarak mide yanması sırasında tüketebilirsiniz.
- Hindistan cevizi suyu:4-6 saate bir yavaş yavaş 2 bardak Hindistan cevizi suyu içmek mide rahatsızlıklarını hafifletebilir.
- ŞEKERSİZ SAKIZTükürüğün içerisinde bulunan alkali maddesi mide ve yemek borusundaki asidi nötralize eder. Şekersiz sakız ağızdaki tükürük miktarını çoğaltığından daha fazla yutkunmaya neden olur. Böylece midede oluşabilecek yanması riskini azalır.
*Resim Darko Djurin tarafından Pixabay‘a yüklendi